باقر عليه‌السلام به شهر مدینه هجرت کرد ودر پرتو استفاده از مکتب پرفیض پیشوای پنجم ، به مراتب عالی علمی نائل گردید. جابر ، حافظ هفتاد هزار حدیث بود که از امام باقر شنیده بود. (۱) او با استفاده از علوم ودانش های سرشار پیشوای پنجم ، کتب وآثار متعددی از خود به یادگار گذاشت که شاهد دیگری بر توجه شیعیان به مسئله تدوین حدیث وجمع آوری معارف اسلامی است. آثار علمی جابر را بالغ به هشت کتاب دانسته اند. (۲)

ونیز زراره بن اعین ، از شاگردان برجسته امام باقر عليه‌السلام تعداد هزار ودویست وسی وشش حدیث از آن حضرت نقل کرده است. (۳)

یزید بن عبدالملک

پس از مرگ «عمر بن عبدالعزیز» ، «یزید بن عبدالملک» روی کار آمد. یزید مردی عیاش وخوش گذران ولا اُبالی بود وبه هیچوجه به اصول اخلاقی ودینی پایبند نبود ، از این رو ایام خلافت او یکی از سیاه ترین وتاریک ترین ادوار حکومت بنی امیه به شمار می رود. در زمان حکومت وی هیچ فتح وپیروزی وهیچ حادثه درخشانی در جامعه اسلامی اتفاق نیفتاد.

او که در زمان خلافت عمر بن عبدالعزیز ولیعهد بود ، چهره حقیقی وماهیت خود را در ورای ظاهر فریبنده وقیافه مقبولی پوشانده واز این رهگذر افکار عمومی را به سوی خود جلب کرده بود. به همین جهت خلافت او نخست با استقبال مردم رو به رو شد ، خاصه آن که وی در نخستین روزهای زمام داری اعلام کرد که برنامه خلیفه پیشین را ادامه خواهد داد.

این وعده ، برای مردمی که طعم شیرین اجرای حق وعدالت را در زمان عمر

__________________

۱ ـ شیخ طوسی ، همان کتاب ، ص ۱۹۴ ؛ شیخ مفید ، همان کتاب ، ص ۶۶.

۲ ـ شرف الدین ، مؤلفوا الشیعه فی صدر الإسلام ص ۳۶.

۳ ـ (آیت الله) سید ابوالقاسم موسوی خوئی ، معجم رجال الحدیث ، ج ۷ ، ص ۱۴۷.

۷۵۸۱