مسمومیت وشهادت امام مجتبی عليه‌السلام با دسیسه معاویه

معاویه که از سال چهلم هجرت ، تمام کشور اسلامی را تحت حکومت خود درآورد ، کم کم به این فکر افتاد که پسرش یزید را ولیعهد قرار دهد وبه این منظور ، در حیات خود از مردم برای جانشینی وی بیعت بگیرد.

اما وجود امام حسن عليه‌السلام مانع بزرگی در این راه بود. معاویه به روشنی درمی یافت که وجود امام مجتبی عليه‌السلام وپیمان صلح بین ایشان ، طرح ولیعهدی یزید را با مانع بزرگی رو به رو می سازد ، زیرا در متن پیمان صلح ، تصریح شده بود که معاویه تا زنده است حکومت می کند وحق تعیین جانشین را ندارد ، وپس از مرگ وی ، خلافت به حسن بن علی عليهما‌السلام منتقل می شود. ابن عبدالبرّ (دانشمند ورجال نویس نامدار جهان تسنن) می نویسد : در این امر در میان دانشمندان اختلاف نیست که حسن بن علی عليهما‌السلام خلافت را فقط در مدت حیات معاویه به وی واگذار نمود وشرط کرد که پس از معاویه ، خلافت از آنِ او باشد وصلح نامه بر این اساس منعقد شد. (۱)

از این رو معاویه درصدد برآمد امام حسن عليه‌السلام را به نحوی از میان بردارد. او در این راه به شیوه ناجوانمردانه متوسل شد و «جَعْده» همسر امام مجتبی عليه‌السلام دختر اشعث بن قیس کِندی را تطمیع کرد تا آن حضرت را مسموم سازد. او صد هزار درهم برای جعده فرستاد وبه او پیام داد که اگر حسن بن علی را با زهر مسموم ساخته به قتل برساند ، او را به همسری فرزندش یزید درمی آورد. جعده گول وعده معاویه را خورد ودست به جنایت بزرگی آلود وهمسر گرامی ومهربان خود را مسموم کرده وحضرت در اثر مسمومیت شدید ، به شهادت رسید. (۲)

__________________

۱ ـ الإستیعاب فی معرفه الأصحاب (در حاشیه الاصابه) ، ج ۱ ، ص ۳۷۳.

۲ ـ این قضیه را با اندکی اختلاف ، مورخان یاد شده در زیر در آثار وتألیفات خود آورده اند : شیخ مفید ،

۷۵۸۱