جد تو؟ اگر بگویی جد تو است ، دروغ گفته ای وحق را انکار کرده ای ، واگر بگویی جد من است ، پس چرا فرزندان او را کشتی؟! ... (۱)

«عمادالدین طبری» ، از دانشمندان قرن هفتم هجری ، در کتاب «کامل بهائی» در پایان خطبه حضرت سجاد می نویسد :

«... (امام سجاد) گفت : ای یزید ، این رسول عزیز کریم ، جد من بوده است یا جد تو؟ اگر گویی که جد تو بوده است عالمیان دانند که دروغ می گویی واگر بگویی که جد من بوده چرا پدرم را بی گناه شهید کردی ومال او را به تاراج دادی وحرم او را به اسیری آوردی؟

این بگفت ودست زد وجامه بدرید ودر گریه افتاد وگفت : به خدا که اگر در دنیا کسی هست که رسول خدا جد او باشد ، بغیر از من نباشد ، پس چرا این مرد پدر مرا به ظلم کشت وما را ، چنان که اسیران روم (را) آورند ، آورد؟ پس گفت : ای یزید ، این کار کردی ومی گویی محمد رسول الله وروی به قبله می کنی؟ وای برتو ، روز قیامت جد من وپدر من خصم تو باشد!

یزید لعین در این اثنا بانگ برمؤذّن زد که قامت (قد قامت الصلاه) بگو ، زمزمه ودمدمه ای (۲) عظیم در خلق افتاد ، بعضی نماز کرده ، وبعضی نماز نکرده ، پراکنده شدند». (۳)

نتایج وپیامدهای قیام عاشورا

قیام ونهضت امام حسین عليه‌السلام آثار ونتایج بزرگی در جامعه اسلامی برجا گذاشت که ذیلاً برخی از آن ها را به عنوان نمونه مورد بررسی قرار می دهیم :

__________________

۱ ـ بحار الأنوار ، ج ۴۵ ، ص ۱۳۷. بعضی از قسمت های خطبه امام سجاد عليه‌السلام ترجمه نگردیده است واین قسمت ها با نهادن سه نقطه مشخص شده است.

۲ ـ دمدمه : با خشم سخن گفتن. (فرهنگ معین)

۳ ـ کامل بهائی ، تهران ، مکتب مرتضوی ، ص ۳۰۱.

۷۵۸۱