اداره دفترداری خلافت را به مروان سپرد ، واین موضوع خشم مردم را برانگیخت. خانه عثمان به مدت چهل ونه روز از طرف انقلابیون در محاصره بود. (۱) وهر موقع عثمان می خواست نرمش نشان بدهد ، مروان بیش تر خشم مردم را بر می انگیخت. سرانجام مسلمانان خشمگین ، به خانه عثمان ریختند واو را به قتل رساندند.

موقعیت درخشان علی عليه‌السلام

انقلابیون تنها در فکر کنار زدن عثمان بودند وهرچند در مدت محاصره خانه عثمان ، اسم علی عليه‌السلام بر سر زبان ها بود ، اما برنامه روشنی برای آینده نداشتند ، لذا وقتی که عثمان را کشتند ، تازه با مشکل انتخاب خلیفه رو به رو شدند.

از طرف دیگر ، از میان اعضای شورای شش نفری که عبارت بودند از : علی ، عبدالرحمن بن عوف ، عثمان ، طلحه ، زبیر وسعد بن وقاص ، دو نفر از آنان یعنی عبدالرحمن بن عوف وعثمان از دنیا رفته بودند ودر بین چهار نفر موجود ، علی عليه‌السلام از همه محبوب تر بود واز حیث فضیلت وسابقه درخشان در اسلام ، هیچ کدام از آنان به پایه او نمی رسیدند ، وهمین معنا مردم را بیش تر به سوی علی عليه‌السلام می کشانید.

علی عليه‌السلام با ارزیابی اوضاع وملاحظه دگرگونی هایی که در زمان عثمان رخ داده بود ، ونیز دوری وبی خبری فاحش مسلمانان از اسلام اصیل ، خوب می دانست که حکومت کردن بعد از فساد وآلودگی دوران حکومت عثمان ، بسیار مشکل است ومردم ، بهویژه سران قوم ، زیر بار اصلاحات مورد نظر او نمی روند وعدالت او را تحمل نمی کنند. از این رو وقتی که انقلابیون به حضرت پیشنهاد بیعت کردند ، نپذیرفت.

__________________

۱ ـ مسعودی ، مروج الذهب ، ج ۲ ، ص ۳۴۶.

۷۵۸۱