امروز ، اگرچه عرب از نظر تعداد ، کم است ، اما با نیروی اسلام ، فراوان ودر پرتو اجتماع واتحاد وهماهنگی ، عزیز ونیرومند است. بنابر این تو (خلیفه) همچون محور سنگ آسیاب ، جامعه را بهوسیله مسلمانان به گردش در آور ، وبا همکاری آنان در نبرد ، آتش جنگ را برای دشمنان شعلهور ساز ، زیرا اگر شخصاً از این سرزمین خارج شوی ، عرب از اطراف واکناف ، سر از زیر بار فرمانت بیرون خواهد برد ، وآن گاه آن چه پشت سرگذاشته ای ، مهم تر از آن خواهد بود که در پیش رو داری. اگر فردا چشم عجم ها بر تو افتاد ، خواهند گفت : این اساس وریشه (رهبر) عرب است ، اگر ریشه این درخت را قطع کنید ، راحت می شوید ، واین فکر ، آنان را در مبارزه با تو وطمع در نابودی تو حریص تر وسرسخت تر خواهد ساخت. اما این که گفتی آنان برای جنگ با مسلمانان آماده می شوند واز این موضوع نگرانی ، بدان که خداوند بیش از تو این کار را ناخوش دارد واو برتغییر آن چه نمی پسندد ، تواناتر است. اما این که به فزونی تعداد سربازان دشمن اشاره کردی ، (بدان که) ما ، در گذشته ، درنبردها ، روی تعداد افراد تکیه نمی کردیم ، بلکه بر یاری وکمک خداوندی حساب می کردیم (وپیروز هم می شدیم). (۱)

عمر پس از شنیدن سخنان امام ، نظر او را پسندید واز رفتن منصرف شد. (۲)

ج. فتح بیت المقدس

قبلاً گفته شد که ابوعبیده جراح ، از طرف عمر ، فرمانده عملیات نظامی در شامات در رویارویی با رومیان بود. او پس از فتح دمشق ، طی نامه ای ، از خلیفه کسب تکلیف کرد که آیا به قیساریه (۳) حمله کند یا به بیت المقدس؟

__________________

۱ ـ نهج البلاغه ، صبحی صالح ، خطبه ۱۴۶ آشتیانی ، محمد رضا (و) امامی ، محمدجعفر ، ترجمه گویا وفشرده ای برنهج البلاغه ، ج ۲ ، ص ۱۲۵ ، خطبه ۱۴۶.

۲ ـ طبری ، محمدبن جریر ، تاریخ الأمم والملوک ، ج ۴ ، ص ۲۳۷ ; ابن اثیر ، الکامل فی التاریخ ، ج ۳ ، ص ۸ ; حافظ ابن کثیر ، البدایه والنهایه ، ج ۷ ، ص ۱۰۷.

* ـ از شهرهای بزرگ ومهم در نواحی فلسطین ، در ساحل دریای شام بوده است. (یاقوت حموی ، معجم البلدان ، ج ۴ ، ص ۴۲۱).