بود ، گام برداشته است ، بنابراین امام پیوسته مشروع نبودن خلافت مأمون را به مردم خاطر نشان می ساخت.
موضع گیری هفتم
امام برای پذیرفتن مقام ولیعهدی شروطی قائل شد که طی آن ها از مأمون چنین خواسته بود :
امام هرگز نه کسی را بر مقامی گمارد ، نه کسی را عزل کند ، نه رسم وسنتی را براندازد ونه چیزی از وضع موجود را دگرگون سازد ، بلکه از دور مشاور در امر حکومت باشد.
مأمون نیز تمام این شروط را پذیرفت. بنابراین می بینیم که امام بر پاره ای از هدف های مأمون خط بطلان کشید ، زیرا اتخاذ چنین موضعی دلیل گویایی بود بر امور زیر :
الف. اعتراف نکردن به مشروع بودن سیستم حکومتی وی.
ب. سیستم موجود هرگز نظر امام را به عنوان یک نظام حکومتی تأمین نمی کرد.
ج. مأمون برخلاف نقشه هایی که در سر پرورانده بود ، دیگر با قبول این شروط نمی توانست کارهایی را به نام امام وبه دست او انجام دهد.
د. امام هرگز حاضر نبود تصمیم های قدرت حاکم را اجرا سازد. (۱)
__________________
۱ ـ مرتضی الحسینی ، سید جعفر ، همان کتاب ، ص ۱۶۸ ۱۸۳ ، با تلخیص واندکی تغییر در عبارت.
