فراوان به ویژه فداکاری های بزرگ آن حضرت در جبهه های جنگ است. پیامبر اسلام پس از هجرت به مدینه ، بیست وهفت «غزوه» (۱) با مشرکان ویهود وشورشیان داشت که علی عليه‌السلام در بیست وشش غزوه از این غزوات شرکت داشت وفقط در غزوه «تبوک» به علت حساسیّت شرائط که بیم آن می رفت منافقان در غیاب پیامبر در مرکز حکومت اسلامی دست به توطئه بزنند ، به دستور پیامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله در مدینه ماند. از آن جا که بررسی همه این غزوات از حدّ گنجایش این کتاب بیرون است ، ما برای نمونه تنها نقش علی عليه‌السلام را در چهار جهاد بزرگ در زمان پیامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله ذیلاً منعکس می کنیم :

الف. در جنگ بدر

می دانیم که جنگ بدر نخستین جنگ تمام عیار میان مسلمانان ومشرکان بود وبه همین دلیل نخستین آزمایش نظامی بین طرفین به شمار می رفت واز این نظر پیروزی هریک از طرفین در این جنگ بسیار مهم بود.

این جنگ در سال دوم هجرت رخ داد. پیامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله در این سال آگاهی یافت که کاروان بازرگانی قریش به سرپرستی ابوسفیان ، دشمن دیرینه اسلام ، از شام عازم بازگشت به مکّه است ، وچون مسیر کاروان از نزدیکی های مدینه رد می شد ، پیامبر اسلام با ۳۱۳ نفر از مهاجران وانصار به منظور ضبط کاروان به سوی منطقه بدر که مسیر طبیعی کاروان بود ، حرکت کرد.

هدف پیامبر از این حرکت ، آن بود که قریش بدانند خط بازرگانی آن ها در دسترس نیروهای اسلام قرار دارد واگر آن ها از نشر وتبلیغ اسلام وآزادی مسلمانان جلوگیری کنند ، شریان حیات اقتصادی آنان بهوسیله نیروهای اسلام قطع خواهد شد.

از طرف دیگر ابوسفیان چون از حرکت مسلمانان آگاهی یافت ، با انتخاب

__________________

۱ ـ در اصطلاح سیره نویسان ، غزوه به آن رشته از نبردها می گویند که فرماندهی سپاه اسلام را در آن ها خود پیامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله به عهده داشت.

۷۵۸۱