۱. پیمان صلح امام حسن عليه‌السلام با معاویه

اگر حسین بن علی عليه‌السلام در زمان معاویه قیام می کرد ، معاویه می توانست از پیمان صلحی که با امام حسن عليه‌السلام بسته ومورد تأیید حسین بن علی عليه‌السلام نیز قرار داشت ، به منظور متهم ساختن حسین بن علی عليه‌السلام بهره برداری کند ، زیرا همه مردم می دانستند که امام حسن وامام حسین متعهد شده اند تا زمانی که معاویه زنده است سکوت کرده به حکومت او گردن نهند ، حال اگر حسین عليه‌السلام برضد معاویه قیام می کرد ، امکان داشت معاویه اورا شخصی فرصت طلب وپیمان شکن قلمداد کند.

البته می دانیم که امام حسین عليه‌السلام پیمان ومعاهده خود را با معاویه ، پیمانی لازم الوفاء نمی دانست ، زیرا این پیمان از روی آزادی ومیل واختیار صورت نگرفته بود ، بلکه پیمانی بود که تحت فشار واجبار ، ودر شرایطی صورت گرفته بود که بحث وگفتوگو فایده ای نداشت ، به علاوه خود معاویه آن را نقض کرده ومحترم نشمرده بود وخود را به رعایت آن ملزم نمی دانست ، بنابراین چنین عهد وپیمانی ، اگرهم در اصل صحیح ومعتبر بود ، حسین بن علی عليه‌السلام مقید به آن نبود ، زیرا خود معاویه آن را زیر پا گذاشته ودر نقض آن از هیچ کوششی فروگذاری نکرده بود ، اما در هر حال معاهده صلح ، می توانست دستاویز تبلیغاتی معاویه در برابر قیام احتمالی حسین عليه‌السلام قرار گیرد.

از طرف دیگر ، باید دید در برابر قیام احتمالی او اجتماع چگونه قضاوت می کرد؟

پیداست اجتماع زمان امام حسین عليه‌السلام چنان که گذشت اجتماعی بود که حال قیام وانقلاب نداشت وشمشیر جهاد به آب عافیت شسته بود. طبعاً چنین اجتماعی عافیت طلبی خود را چنین توجیه می کرد که حسین عليه‌السلام بامعاویه پیمان بسته است وباید به آن وفا کند.

بنابراین اگر امام حسین عليه‌السلام درزمان معاویه قیام مسلحانه می کرد ، معاویه می توانست آن را به عنوان یک شورش غیرموجه وبرخلاف مواد پیمان صلح

۷۵۸۱