اهمیت بسیاری برخوردار بود ، سهم داشت.

با توجه به این گونه گره گشایی ها بود که عمر می گفت : به خدا پناه می برم که مشکلی پیش بیاید وابوالحسن (علی) برای حل آن حضور نداشته باشد (۱). (۲)

۵. از خلافت تا شهادت

چگونگی بیعت با امیرمؤمنان عليه‌السلام

عثمان به دنبال فساد مالی واداری ، تصرف های غیرمجاز وصد در صد غیر مشروع در بیت المال وهمچنین گماشتن افراد نالایق از بنی امیه وخویشان خود در رأس مناصب دولتی وبالأخره بر اثر کنار زدن افراد شایسته اعم از مهاجر وانصار ، وسپردن مقدرات امت اسلامی به دست بنی امیه ، خشم مردم را برانگیخت وچون به اعتراض ها ودرخواست های مکرر ومشروع مسلمانان در مورد تغییر استانداران وفرمانداران فاسد ، ترتیب اثر نداد ، سرانجام شورش وانقلاب برضد حکومت وی به وجود آمد ومنجر به قتل او گردید وسپس مردم با علی عليه‌السلام به عنوان خلافت بیعت کردند. از این لحاظ حکومت علی عليه‌السلام ، که پس از قتل عثمان روی کار آمد ، یک حکومت انقلابی وحاصل شورش مردم بر ضدّ مفاسد ومظالم حکومت پیشین بود.

یکی از نمونه های فساد حکومت عثمان این بود که وی «حکم بن ابی العاص» را با پسرش «مروان» که پیامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله وی را به طائف تبعید کرده بود وحتی ابوبکر وعمر در زمان حکومتشان جرأت برگرداندن وی را پیدا نکرده بودند ، به مدینه برگرداند ودختر خود را به مروان تزویج کرد وحتی مسئولیت

__________________

۱ ـ ابن حجر عسقلانی ، الإصابه فی تمییز الصحابه ، ج ۲ ، ص ۵۰۹ ; ابن عبدالبر ، الإستیعاب فی معرفه الأصحاب (در حاشیه الإصابه) ، ج ۳ ، ص ۳۹.

۲ ـ برای آگاهی بیش تر در زمینه مشاوره های خلفاء با علی عليه‌السلام ومناسبات آن حضرت با آنان ، رجوع شود به جلد دوم کتاب تاریخ اسلام ، مهدی پیشوائی ، قم ، دفتر نشر معارف.

۷۵۸۱