فتاوای مختلف دادند. متوکل ناگزیر مسئله را از امام هادی سؤال کرد. امام پاسخ داد باید هشتاد وسه دینار بپردازی. فقها از این فتوا تعجب کردند وبه متوکل گفتند : از او بپرسید این فتوا را براساس چه مدرکی داده است؟

متوکل موضوع را با امام مطرح کرد. حضرت فرمود : خداوند در قرآن می فرماید : «لَقَدْ نَصَرَکُمُ اللّهُ فِیْ مَواطِنَ کَثِیرَه ...» (۱) : «خداوند شما (مسلمانان) را در موارد «کثیر» یاری کرده است ...» ، وهمه خاندان ما روایت کرده اند که جنگ ها وسریّه های زمان پیامبر اسلام هشتاد وسه جنگ بوده است. (۲)

امام هادی ومکتبهای کلامی

در عصر امام هادی عليه‌السلام مکاتب عقیدتی متعددی همچون «معتزله» و «اشاعره» رواج یافته وآراء ونظریات کلامی فراوانی در جامعه اسلامی پدید آمده بود وبازار مباحثی همچون جبر ، تفویض ، امکان یا عدم امکان رؤیت خدا ، جسمیت خدا ، وامثال این ها بسیار داغ بود ، از این رو گاه امام در برابر سؤال هایی قرار می گرفت که پیدا بود از این گونه آراء ونظریات سرچشمه گرفته است. نفوذ آراء ونظریات باطل از این راه در محافل شیعه ، ضرورت هدایت ورهبری فکری

__________________

۱ ـ سوره توبه : ۲۵.

۲ ـ سبط ابن جوزی ، تذکره الخواص ، ص ۳۶۰ ؛ ابوسعد عبدالکریم تمیمی سمعانی ، الأنساب ، ج ۴ ، ص ۱۹۶ (ماده عسکری). ابن تیمیه که اندیشه های انحرافی او ، بعدها سرچشمه پیدایش فرقه وهابیت شد وعناد خاصی با شیعه واهل بیت دارد با اعتراف به عظمت علمی امام سجاد ، امام باقر وامام صادق عليهم‌السلام ، در موارد متعددی نسبت به عسکریین حق کشی کرده وعظمت علمی آن دو بزرگوار را انکار کرده است. به عنوان نمونه ، او می نویسد : «انّ العسکریین ونحوهما من طبقه امثالهما لم یعلم لهما تبریز فی علم أو دین کما عرف لعلی بن الحسین وابی جعفر وجعفر بن محمد (منهاج السنه النبویه ، ج ۸ ، ص ۱۸۹). ابن تیمیه ، برتری های علمی امام هادی ونیز امام عسکری را که نمونه های آن در متن ملاحظه می شود ، نادیده گرفته وپرده تعصب مانع درک واقعیت توسط او شده است ، یا بدون بررسی کافی ، چنین داوری کرده است.

۷۵۸۱