خاصی را تعقیب کرده ، یا به شیوه خاصی تدوین شده ، ویا احتمالاً مخاطب خاصی مورد توجه مؤلف نبوده است. از این نظر کتابی که اکنون در دست شماست ، با آثار مزبور تفاوت های فراوانی دارد. شیوه طرح مباحث وموضوعات در کتاب حاضر ، بدین گونه است که در تشریح سیره هر امام ، نخست دورنمایی از مراحل زندگی وی ارائه شده ، سپس فضای اجتماعی وسیاسی عصر او تشریح گردیده ، وآن گاه ، خطوط اساسی زندگانی آن پیشوای بزرگوار وپختگی وتناسب مواضع سیاسی ، اجتماعی وی با شرائط حاکم بر جامعه آن روز مورد بحث وبررسی قرار گرفته است. بدین ترتیب ، مسئله توجه ائمه به عنصر زمان وشرائط ونیازها ومقتضیات ومحذورات آن ، در تبیین زندگانی سراسر جهاد وخدمت آن بزرگواران ، در کتاب حاضر دقیقاً مورد ملاحظه بوده ومی توان آن را از دیگر ویژگی های این کتاب برشمرد.

نکته آخر این که در مجموع ، برای زندگانی هر امام به طور متوسط پنجاه صفحه در نظر گرفته ایم وبرای این که مشکلات کتاب های چند جلدی پیش نیاید ، همه مباحث را در یک جلد آورده ایم ، واگر حجم کتاب اندکی بزرگ شده است ، دقیقاً به این علّت است. البته با تمام کوشش هایی که نگارنده به کار برده ، طبعاً این اثر پیراسته از عیب ونقص نمی باشد.

در خاتمه ، باید یادآوری کنم که بزرگ ترین مشوّق نگارنده در تکمیل این کتاب ، استاد معظم حوزه علمیه قم آیت الله العظمی حاج شیخ جعفر سبحانی مدظلّه بوده اند که بهویژه در تسریع کار آن ، اصرار وتأکید فراوان داشتند واینک نیز کتاب ، از سوی مؤسسه تحقیقاتی امام صادق عليه‌السلام وزیر نظر معظم له منتشر می گردد. ومن الله التوفیق وعلیه التکلان

قم مهدی پیشوائی

رجب ۱۴۱۴ ه. ق

دیماه ۱۳۷۲ ش

۷۵۸۱