هم احادیث یاد شده در بالا که از پیامبر نقل شده وهم گواهی صحابه که در این جا در حکم حدیث است ، در بسیاری از کتب معروف اسلامی ومتون اصلی حدیث پیامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله اعم از سنن ومعاجم ومسانید آمده است. از جمله :

سنن : أبی داود ، ترمذی ، ابن ماجه ، ابن عمر الدانی ؛

مسانید : احمد ، أبی یَعْلی ، بزّار ؛ صحیح حاکم ؛

معاجم : طبرانی ورویانی ودار قُطْنی وابونُعَیْم در کتاب «اخبار المهدی» وخطیب بغدادی در «تاریخ بغداد» وابن عساکر در «تاریخ دمشق» وغیر این ها.

بعد اضافه می کند :

بعضی از دانشمندان اسلامی کتب خاصی در این زمینه تألیف کرده اند. از جمله :

ابو نعیم : کتاب «اخبار المهدی» ، ابن حجر هیتمی : «القول المختصر فی علامات المهدی المنتظَر» ، شوکانی : «التوضیح فی تواتر ما جاء فی المنتظَر والدجّال والمسیح» ، ادریس عراقی مغربی : «المهدی» ، ابوالعباس بن عبدالمؤمن مغربی : «الوهم المکنون فی الردّ علی ابن خلدون».

آخرین کسی که در این زمینه بحث مشروحی نگاشته ، رئیس دانشگاه اسلامی مدینه است که در چندین شماره مجله دانشگاه مزبور بحث کرده است. (۱)

عدّه ای از بزرگان ودانشمندان اسلام ، از قدیم وجدید ، در نوشته های خود تصریح کرده اند که احادیث رسیده در زمینه مهدی در حدّ «تواتر» است (وبه هیچوجه قابل انکار نیست). از جمله :

سخاوی در کتاب «فتح المغیث» ، محمد بن احمد سفاوینی در کتاب «شرح العقیده» ، ابوالحسن ابری در «مناقب الشافعی» ، ابن تیمیه در فتاوایش ، سیوطی در «الحاوی» ، ادریس عراقی مغربی در کتابی که پیرامون «مهدی» تألیف

__________________

۱ ـ در صفحات آینده ، قسمت هایی از مطالب این مجله را نقل خواهیم کرد.

۷۵۸۱