شد ، حاضران از این انتخاب استقبال نموده با وی بیعت کردند. (۱)
عمر بن عبدالعزیز که مواجه با وضع پریشان توده ها وشاهد امواج خشم وتنفر شدید مردم از دستگاه خلافت بنی امیه بود ، از آغاز کار ، در مقام دلجویی از محرومان وستم دیگان برآمد وطی بخش نامه ای به استانداران ونمایندگان حکومت مرکزی در ایالات مختلف چنین نوشت :
«مردم دچار فشار وسختی ودستخوش ظلم وستم گشته اند وآیین الهی در میان آن ها وارونه اجرا شده است. زمام داران وفرمان روایان ستمگر گذشته ، با مقررات وبدعت هایی که اجرا نموده اند ، کمتر در صدد اجرای حق ورفتار ملایم وعمل نیک بوده وجان مردم را به لب رسانده اند. اینک باید گذشته ها جبران گردد واین گونه اعمال متوقف شود.
از این پس هرکس عازم حج باشد ، باید مقرری او را از بیت المال زودتر بپردازید تا رهسپار سفر شود ، هیچ یک از شما حق ندارید پیش از مشاوره با من ، کسی را کیفر کنید ، دست کسی را ببرید یا احدی را به دار بیاویزید». (۲)
مبارزه با فساد وتبعیض
علاوه بر این ، عمر بن عبدالعزیز پس از استقرار حکومت خود ، اسب ها ومرکب های دربار خلافت را به مزایده علنی گذاشت وپول آن ها را به صندوق بیت المال ریخت وبه همسر خود «فاطمه» ، دختر عبدالملک ، دستور داد تمام جواهرات واموال وهدایای گران بهایی را که پدر وبرادرش از بیت المال به وی بخشیده بودند ، به بیت المال برگرداند واگر دل از آن ها بر نمی کَند ، خانه او را ترک گوید. فاطمه اطاعت کرده تمام جواهرات وزیورآلاتی را که متعلق به بیت المال بود ، تحویل داد. (۲)
__________________
۱ ـ مسعودی ، همان مأخذ ، ص ۱۸۳. ۲. ابن واضح ، تاریخ یعقوبی ، ج ۳ ، ص ۵۰.
۲ ـ سیوطی ، تاریخ الخلفاء ، تحقیق : محمد محیی الدین عبدالحمید ، ص ۲۳۲ ؛ ابن قُتیبه ، الإمامه والسیاسه ، ج ۲ ، ص ۱۱۶ ؛ سید امیرعلی ، مختصر تاریخ العرب ، ص ۱۲۹.
