بنی امیه از این شهر با موافقت او صورت گرفته بوده است. (۱)

چرا امام چهارم با شورشیان مدینه همکاری نکرد؟

اینک وقت آن رسیده است که علل خودداری امام سجاد عليه‌السلام از همکاری با شورشیان را مورد بررسی قرار دهیم. علل خودداری امام را می توان چنین خلاصه کرد :

۱. با ارزیابی اوضاع ، وملاحظه اختناق شدیدی که پس از شهادت امام حسین عليه‌السلام به وجود آمده بود ، امام شکست نهضت مدینه را پیش بینی می کرد ومی دید اگر در آن شرکت جوید ، نه تنها پیروز نمی شود ، بلکه خود وپیروانش نیز کشته می شوند وباقی مانده نیروهای تشیع از بین می رود بدون آن که نتیجه ای حاصل شود.

۲. با توجه به سوابق عبدالله بن زبیر ، ونفوذی که او در میان صفوف شورشیان یافته بود ، این نهضت نمی توانست یک نهضت اصیل شیعی باشد وامام نمی خواست امثال عبدالله بن زبیر قدرت طلب ، او را پل پیروزی قرار دهند.

۳. چنان که گذشت ، شورشیان ، عبدالله بن حنظله را به رهبری خود برگزیده بودند وهیچ گونه نظرخواهی از امام نکرده بودند. گرچه رهبران شورش افرادی صالح وپاک بودند وانتقادها واعتراض های آنان نسبت به حکومت یزید کاملاً بجا ودرست بود ، اما پیدا بود که این حرکت ، یک حرکت خالص شیعی نیست ودر صورت پیروزی ، معلوم نیست به نفع شیعیان تمام شود.

گویا با توجه به این گونه ملاحظات بود که امام از ابتدا در شورش شرکت نکرد ویزید که این موضوع را می دانست واز طرف دیگر فاجعه کربلا در افکار عمومی برای او گران تمام شده بود ، به «مسلم بن عقبه» توصیه کرده بود که متعرّض علی بن الحسین عليه‌السلام نشود.

__________________

۱ ـ مسعودی ، همان مأخذ ، ص ۶۹.

۷۵۸۱