نیز ارثیه او را بین کسانی تقسیم کردند که وارث آن حضرت نبودند] جعفر کذاب ومادر حضرت عسکری عليه‌السلام [واین موضوع با صبر وسکوت امام رو به رو گردید واینک کسی جرأت ندارد با خانواده او ارتباط برقرار کند یا چیزی از آن ها بپرسد واگر اسم امام فاش شود ، مورد تعقیب قرار می گیرد. زینهار! زینهار! خدا را در نظر بگیرید واز این بحث ها خودداری کنید. (۱)
در زمان نیابت ابوالقاسم حسین بن روح ، از ابوسهل نوبختی که از بزرگان شیعیان بود ، سؤال کردند که چگونه تو ، به این سِمَت انتخاب نشدی وحسین بن روح انتخاب شد؟ وی پاسخ داد :
آنان که او را به این مقام برگزیده اند ، خود داناترند. کار من ، برخورد ومناظره با مخالفان ودشمنان است. اگر من همانند حسین بن روح مکان امام را می دانستم ، شاید اگر در فشار قرار می گرفتم ، محل او را نشان می دادم ، ولی اگر امام زیر عبای ابوالقاسم پنهان شود ، چنان چه او را قطعه قطعه هم کنند ، هرگز لباس خود را کنار نمی زند! (۲)
ب. سازماندهی وکلا
چنان که گفتیم ، نمایندگان ووکلای محلی امام در عصر غیبت با اختیارات گوناگون وحوزه های فعالیت متفاوتی که داشتند ، در مناطق تمرکز شیعیان مستقر بودند وهرچند در زمان پیشوای دهم ویازدهم این دسته از وکلا معمولاً توسط وکیل اوّل با امام تماس می گرفتند ، امّا در هر حال امکان ارتباط مستقیم با خود امام نیز برای آنان وجود داشت ، ولی در عصر غیبت صغری امکان ارتباط مستقیم به صورت معمول قطع گردید ووکلای فرعی ومنطقه ای امام در بلاد مختلف که اسامی گروهی از آنان قبلاً گذشت (۳) ناگزیر منحصراً زیر نظر نایب
__________________
۱ ـ همان ، ص ۱۴۶ و ۲۱۹.
۲ ـ طوسی ، الغیبه ، ص ۲۴۰ ؛ مجلسی ، بحار الأنوار ، ج ۵۱ ، ص ۳۵۹.
۳ ـ مرحوم طبرسی ، فهرست جالبی از این دسته وکلا ، با ذکر محل مأموریتشان ، ذکر کرده است (إعلام الوری بأعلام الهُدی ، ص ۴۵۴).
