دیدن ونگاه کردن جابر است ، مربوط به قبل از نابینایی او بوده است چنان که شیخ مفید از امام باقر عليه‌السلام نقل می کند که حضرت فرمود : نزد جابر بن عبدالله انصاری رفتم وبه او سلام کردم. جواب سلام مرا داد وپرسید : کی هستی؟ واین بعد از نابینایی او بود ... (۱) نظیر این حدیث را سبط ابن جوزی نیز نقل کرده است. (۲)
اوضاع وشرائط سیاسی واجتماعی
گفتیم که امام باقر عليه‌السلام با پنج تن از خلفای اموی معاصر بود. اینک ویژگی های هریک از آن ها را در امر حکومت واداره جامعه مورد بررسی قرار می دهیم تا روشن شود که امام باقر عليه‌السلام در چه شرائط اجتماعی وسیاسی زندگی می کرده است؟
ولید بن عبدالملک
ولید بن عبدالملک نخستین خلیفه معاصر امام پنجم بود وچون درباره ویژگی های او ضمن زندگی نامه امام سجاد توضیح دادیم ، در این جا فقط اضافه می کنیم که :
دوران خلافت ولید ، دوره فتح وپیروزی مسلمانان در نبرد با کفّار بود. در زمان او قلمرو دولت اموی از شرق وغرب وسعت یافت. ولید در نتیجه آرامشی که در عصر وی بر کشور حکم فرما بود ، توانست دنباله فتوحاتی را که در عصر خلفای سابق انجام یافته بود ، بگیرد. به همین جهت قلمرو حکومت وی از طرف شرق وغرب توسعه یافت وبخش هایی از هند ، ونیز کابل وکاشغر وطوس ومناطق مختلف ووسیع دیگر ، به کشور پهناور اسلامی پیوست ودامنه فتوحات او تا اندلس امتداد یافت وقشون امپراتوری اندلس از نیروهای تحت فرماندهی
__________________
۱ ـ الإرشاد ، ص ۲۶۲.
۲ ـ تذکره الخواص ، ص ۳۳۷.
