در آن جا چشم های حفر کرد که آب ، مانند گردن شتر از آن جوشید ، از این رو آن را ینبُع (جوشان) نامید. (۱) سپس حضرت در آن جا نخلستانی احداث کرد ودر زمان خلافت نیز آن را در اختیار داشت وهزینه زندگی او در کوفه از درآمدی که از محصول مزرعه ینبع می رسید ، تأمین می شد. امام از عوائد این مزرعه فقرا ونیازمندان را اطعام می کرد ، وخود به غذای ساده اکتفا می کرد. (۲)
همچنین حضرت ; ملکی در منطقه فدک به نام «قُصَیْبَه» داشت. (۳) علاوه بر این ها امام مزرعه هایی به نامهای : ابی نیرو ، بغیبغه ، ارباحا ، ارینه ، رعد ، رزینا ورباحا احداث ووقف مؤمنین کرد وتولیت آن را به برخی از فرزندان حضرت فاطمه عليها‌السلام سپرد. صد چشمه در ینبع احداث ووقف حجاج کرد. ونیز مسجد فتح را در مدینه ، ومسجد دیگری در مقابل قبر حمزه (در اُحد) احداث کرد. (۴)
ب. فعالیت های علمی وحل مشکلات قضائی وفقهی امّت
۱. جمع آوری قرآن
علی عليه‌السلام پس از رحلت پیامبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله ، طبق وصیت آن حضرت ، به جمع آوری قرآن همت گماشت ، وآن را برای حفظ از هرگونه دگرگونی گرد آورد. آن حضرت سوگند یاد کرد که جز برای نماز ، رداء بر دوش نگیرد مگر آن گاه که قرآن را فراهم آورد. سه روز از خانه بیرون نیامد تا قرآن را جمع کرد. وآن ، نخستین مصحفی بود که مجموع قرآن در آن فراهم آمد. (۵)
__________________
۱ ـ فخرالدین طریحی ، مجمع البحرین ، ج ۴ ، ص ۴۰۲.
۲ ـ إبراهیم ثقفی کوفی اصفهانی ، الغارات تحقیق میرجلال الدین حسینی ارموی ، چاپ دوم ، ج ۱ ، ص ۶۸ ، ابن ابی الحدید ، شرح نهج البلاغه ، ج ۲ ، ص ۲۰۰. یاقوت حَموی (م ۶۲۶ ه ، از موقوفات علی عليه‌السلام در ینبع یاد می کند (معجم البلدان ، ج ۵ ، ص ۴۵۰).
۳ ـ نورالدین سمهودی ، وفاء الوفاء بأخبار دارالمصطفی ، ج ۴ ، ص ۱۱۸۴ ور.ک : ص ۱۲۹۱ و ۱۳۲۸.
۴ ـ محمد بن علی بن شهرآشوب ، مناقب آل ابی طالب ، ج ۲ ، ص ۱۲۳.
۵ ـ ابن ندیم ، محمد بن إسحاق ، الفهرست ، ص ۴۱ ۴۲.
