توضیح مختصری می دهیم :
نبرد با ناکثین
نبرد با ناکثین (پیمان شکنان) از این جهت رخ داد که طلحه وزُبَیْر که با علی بیعت کرده بودند ، تقاضای فرمانروایی بصره وکوفه را داشتند ، ولی امام با درخواست آنان موافقت نکرد. آن دو ، به بهانه این که قصد عمره دارند ، مدینه را به عزم مکه ترک کردند ودر آن جا با استفاده از بیت المال غارت شده توسط امویان ، ارتشی تشکیل داده ، همراه عائشه به بهانه خونخواهی عثمان ، رهسپار بصره شدند وآن جا را تصرف نمودند. علی عليه‌السلام مدینه را به عزم سرکوبی آنان ترک گفت ودر نزدیکی بصره نبرد شدیدی رخ داد که با پیروزی علی عليه‌السلام وشکست ناکثین پایان یافت واین همان جنگ جمل است که در تاریخ برای خود سرگذشت گسترده ای دارد. این نبرد در سال ۳۶ هجری رخ داد.
نبرد با قاسطین
معاویه مدتها قبل از خلافت علی عليه‌السلام ، مقدمات خلافت را برای خود در شام تهیه دیده بود. وقتی امام به خلافت رسید ، فرمان عزل او را صادر کرد ، ویک لحظه نیز با ابقای او برحکومت شام موافقت نکرد. نتیجه این اختلاف آن شد که سپاه عراق وشام در سرزمینی به نام «صفین» به نبرد پرداختند ومی رفت که سپاه علی عليه‌السلام پیروز شود ، اما معاویه با نیرنگ خاصی در میان سربازان علی عليه‌السلام اختلاف وشورش پدیدآورد. سرانجام پس از اصرار زیاد از جانب یاران علی عليه‌السلام ، امام ناچار تن به حکمیّت ابوموسی اشعری وعمرو عاص داد که آنان درباره مصالح اسلام ومسلمین مطالعه کنند ونظر خود را اعلام دارند. فشار روی امیرمؤمنان جهت پذیرفتن مسئله حکمیت به پایه ای رسید که اگر نمی پذیرفت ، شاید رشته حیات او گسسته می شد ومسلمانان با بحران شدیدی رو به رو می شدند. پس از فرا رسیدن موعدی که قرار بود حکمین نظر خود را ابراز دارند ، عمروعاص ،
