در قالب دعا بود. می دانیم که دعا پیوندی است معنوی میان انسان وپروردگار که اثر تربیتی وسازندگی مهمی دارد ، از این نظر دعا از نظر اسلام جایگاه خاصی دارد واگر دعاهای رسیده از پیامبر اسلام صلى‌الله‌عليه‌وآله وامامان معصوم یک جا گردآوری شود ، مجموعه بزرگی خواهد شد. این دعاها مکتب تربیتی بزرگی است که در سازندگی ورشد روحی انسان ها نقش مهمی دارد.

صحیفه سجادیّه ، گنجینه معارف

صحیفه سجّادیّه از آن جا که در زمان امام چهارم شرائط اختناق آمیزی حکم فرما بود ، امام ؛ بسیاری از اهداف ومقاصد خود را در قالب دعا ومناجات بیان می کرد. مجموع دعاهای امام سجاد به نام «صحیفه سجادیه» معروف است که پس از قرآن مجید ونهج البلاغه ، بزرگ ترین ومهم ترین گنجینه گرانبهای حقایق ومعارف الهی به شمار می رود ، به طوری که از ادوار پیشین از طرف دانشمندان برجسته ما «اُخْتُ القرآن» (۱) ، «انجیل اهل بیت عليهم‌السلام» و «زبور آل محمد صلى‌الله‌عليه‌وآله» لقب گرفته است. (۲)

صحیفه سجادیه تنها شامل راز ونیاز با خدا وبیان حاجت در پیشگاه وی نیست ، بلکه دریای بی کرانی از علوم ومعارف اسلامی است که طی آن مسائل عقیدتی ، فرهنگی ، اجتماعی ، سیاسی وپاره ای از قوانین طبیعی واحکام شرعی در قالب دعا مطرح شده است.

در سال ۱۳۵۳ ه. ق مرجع فقید ، مرحوم آیت الله العظمی نجفی مرعشی قدس‌سره ، نسخه ای از صحیفه سجادیه را برای علامه معاصر مؤلف تفسیر طنطاوی (مفتی اسکندریه) به «قاهره» فرستاد. وی پس از تشکر از دریافت این هدیه گران بها وستایش فراوان از آن ، در پاسخ چنین نوشت :

__________________

۱ ـ شیخ آغا بزرگ ، الذریعه الی تصانیف الشیعه ، ج ۱۵ ، ص ۱۸.

۲ ـ مدنی ، سید علیخان ، ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین ، ص ۴ ۵ ؛ ابن شهرآشوب ، معالم العلماء ، ص ۱۲۵ (شرح حال متوکل ، راوی صحیفه) وص ۱۳۱ (شرح حال یحیی بن علی بن محمد الحسین رقی).

۷۵۸۱