کتاب «جامع المقدمات»، اثر جمعى از علما، مجموعهاى از كتابهاى صرف، نحو، منطق و اخلاق به زبان فارسى و عربى است و توسط جليل جراثيمى تصحيح و تحقيق شده است. گفتنى است كه جناب آقاى جليل جراثيمى، كتاب «آداب المتعلمين» را كه يكى از كتب اين مجموعه است، به فارسى ترجمه نموده و در همين مجموعه گنجانده است.
ساختار
كتاب، مشتمل بر دو مقدمه از ناشر و محقق و پانزده كتاب است كه در يك جلد تنظيم شده است.
مباحث كلى كتاب را مىتوان به يك كتاب اخلاقى، يك كتاب منطقى، شش كتاب در علم صرف و هفت كتاب نحوى تقسيم كرد. که برای سهولت در دسترسی تمام این کتابها بصورت مستقل هم در کتابخانه سایت قرار داده شده است.
بسيارى از نويسندگان اين كتاب از عامهاند، ولى با توجه به اهميت مطالب آن، از ديرباز در حوزههاى علميه شيعى تدريس مىشده است؛ البته امروزه جز هدايه و صمديه، ديگر كتب اين مجموعه در حوزه بهصورت رسمى تدريس نمىشود.
كتاب، شامل كتابهاى زیر است:
- آداب المتعلمين، همراه با ترجمه فارسى آن منسوب به خواجه نصیر الدین طوسی در موضوع اخلاق.
- الأمثلة، اثر مير سيد شريف جرجانى در علم صرف و به زبان فارسی.
- شرح الأمثلة، اثر مير سيد شريف جرجانى، شرح کتاب الامثله و به زبان فارسی است.
- صرف مير، اثر مير سيد شريف جرجانی در علم صرف و به زبان فارسى است.
- التصريف، اثر عبدالوهاب بن عبادالدين زنجانى در علم صرف و به زبان عربی است.
- شرح التصريف، اثر مسعود بن عمر قاضى تفتازانى، شرح کتاب التصریف وبه زبان عربى است.
- الصيغ المشكلة، در علم صرف به زبان عربی است.
- العوامل، اثر عبدالقاهر جرجانى در علم نحو و به زبان عربی است.
- العوامل المنظومة، اثر كمالالدين بن حسام که عوامل نحوى را كه در كتاب عوامل جرجانی آمده است با زبان عربی به نظم در آورده است.
- شرح العوامل في النحو، اثر ملا نظرعلى گيلانى، در شرح کتب «العوامل» عبدالقاهر جرجانى و به زبان عربى است.
- العوامل لملا محسن، اثر ملا محسن قزوينى در علم نحو و به زبان عربى است.
- الهداية في النحو، کتابی در علم نحو و به زبان عربی است.
- الأنموذج، اثر ابوالقاسم محمود زمخشرى در علم نحو واندکی علم صرف وبه زبان عربی است.
- شرح الأنموذج، اثر جمالالدين محمد بن عبدالغنى اردبيلى، شرح کتاب الانموذج و به زبان عربی است.
- الصمدية، اثر شيخ بهايى، در علم نحو و به زبان عربی است.
- الكبرى في المنطق، اثر مير سيد شريف جرجانى در علم منطق و به زبان فارسى است.
وضعیت نشر
كتاب جامع المقدمات توسط ناشرین مختلفی انتشار یافته است.
نسخه حاضر توسط موسسه نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین به چاپ رسیده است.