وينبغي لطالب العلم أن لا ينازع أحداً ولا يخاصمه ؛ لأنّه يضيع الأوقات فالمحسن سيجزى بإحسانه والمسيء سيكفيه مساوئه ، قيل : «عليك أن تشتغل بمصالح نفسك لا بقهر عدوّك» فإذا أقمت بمصالح نفسك تضمّن ذلك قهر عدوّك.

إيّاك والمعادات فإنّها تفضحك وتضيّع أوقاتك ، وعليك بالتأمّل لا سيّما من السّفهاء ، وإيّاك أن تظنّ بالمؤمن سوءً فإنّه منشأ العداوة ، ولا يحلّ ذلك لقوله (عليه السّلام) : «ظنّوا بالمؤمنين خيراً» ، وإنّما ينشأ ذلك من خُبْثِ النفس.


عمل كند» كه دانش آموز و دانشجوى او يكى از دانشمندان بنام و مُشارٌ بِالبَنٰانِ زمانِ خود شود و با شاگردانش مهربان و خودمانى باشد ، و نزاع و خصومت زيبنده دانشجو نبوده و بلكه باعث هدر دادن وقت اوست ، زيرا نيكوكار را خداى متعال پاداش نيك مى دهد ، و بدكار را همان عكس العمل و واكنش كار بدش گرفتار كرده و به دام مى اندازد ، و گفته شده كه : وظيفه تو پرداختن به مصلحتهاى خودت مى باشد و نه غلبه بر دشمن ، وهمان اقامه مصالح نفس ، متضمّن پيروزى بر دشمن است ، و بايد با تامّل ومدارا «مخصوصاً با سفيهان» برخورد نمود ، و از سوء ظنّ و بدگمانى نسبت به مؤمن بپرهيز ، زيرا سوء ظنّ منشأ دشمنى بوده و جايز نيست ، و امام عليه السّلام فرموده است كه : نسبت به مؤمنان گمان نيك داشته باشيد ، «و همانا بدگمانى از خباثت و پليدى نفس ناشى شده و سرچشمه مى گيرد».

* * *

۶۳۲۱