تلفظ می شود ، در حقیقت «ی» است وباید به صورت «ی» نوشته شود :
بنویسیم |
ننویسیم |
آیین |
آئین |
آیینه |
آئینه |
پایین |
پائین |
می گوییم |
می گوئیم |
بفرمایید |
بفرمائید |
رویین |
روئین |
پاییز |
پائیز |
می آییم |
می آئیم |
گفتوگویی |
گفتوگوئی |
کلمه «زائو» از این قاعده مستثنا است.
«همزه در کلمات عربی»
٩٠. همزه میان کلمه در کلمات عربی وسایر واژه های بیگانه تابع قواعد زیر است :
همزه پس از مصوّت کوتاه «» وپیش از مصوّت بلند «آ» به صورت «آ» نوشته می شود : مآل ـ مآخذ لآلی ـ منشآت ـ مآب.
همزه پس از حرف ساکن وپیش از مصوّت بلند «آ» به صورت «آ» نوشته می شود : قرآن ـ مرآت.
همزه پس از مصوّت کوتاه «» به صورت «ؤ» نوشته می شود : مؤدّب ـ مؤمن ـ مؤسّس ـ مؤتمن ـ رؤیت مؤثّر ـ سؤال ـ مؤید.
همزه پس از مصوّت های کوتاه «» و «» به صورت «ئ» نوشته می شود : ائتلاف ـ تبرئه تخطئه سیئات لئام.
همزه مفتوحِ پس از حرف ساکن با پایه «ا» نوشته می شود : جرأت ـ نشأت ـ هیأت ـ مسأله.
همزه مفتوح پس از مصوّت «ا» با پایه (ئ) نوشته می شود : قرائت ـ دنائت ـ برائت.
همزه متحرّک پیش از مصوّت بلند «اُو» به تبعیت از مصوّت ، به صورت «ؤ» نوشته می شود : شؤون مسؤول ـ رؤوس ـ رؤوف ـ مرؤوس ـ مؤونت.
همزه مکسور پس از مصوّت بلند «آ» در کلمات عربی رایج در زبان فارسی به صورت «ی» تلفّظ ونوشته می شود : رایج ـ عاید ـ فواید ـ شمایل ـ طایفه ـ دقایق ـ نایب.
مگر در مواردی که کلمه نامأنوس یا ناآشنا ویا نادرست به نظر آید : زائر ـ مسائل ـ مصائب ـ صائب رسائل جائر ـ خائف ـ سائل ـ قائم ـ ملائکه.