هفت. وند
وَند لفظی است که در آغاز ، میانه ، یا پایان واژه می آید ومفهومی نو به آن می بخشد. از این رو ، وند را جزء معنی ساز می گویند. وندها سه گونه اند :
١. پیشوند = وَندی که در آغاز واژه می آید :
بِ : بخرد ، بنام.
با : با ادب.
بی : بی اراده.
بر : برافروختن.
در : درافتادن.
هم : همنشین.
نا : ناکام.
٢. میانوند = دو لفظ الف (الفِ واسطه) ووا که در میانه واژه می آیند : سراسر (سر + ا + سر) ، کمابیش ، تکاپو ، جورواجور (جور + وا + جور).
٣. پسوند = وَندی که در پایان واژه می آید :
الف : پهنا ، دانا.
آر : گفتار ، خریدار ، گرفتار.
آسا : برق آسا.
آن : خندان ، شامگاهان ، آشتی کنان.
آنه : مردانه.
چه : باغچه.
چی : تماشاچی.
زار : چمنزار.
سار : دیوسار ، کوهسار ، رخسار ، شرمسار.
لاخ : سنگلاخ. (پسوند کثرت در مکان)
ناک : خشمناک.
نده : دونده.
وار : بزرگوار ، منصوروار ، امیدوار.
وند : شهروند. (پسوند مالکیت ونسبت)