کتاب «الموجز في اصول الفقه»، اثر آیتالله شيخ جعفر سبحانى است كه در موضوع اصول فقه به زبان عربى نوشته شده است. در اين اثر، مسائل مهم اصولى بهگونه موجز مورد بحث قرار مىگيرد.
غرض از تالیف کتاب
طبق آنچه در مقدمه کتاب آمده است، این کتاب برای کسانی نوشته شده است که در آموختن علم اصل مبتدی هستند و هدف کتاب آن است که افراد با مسائل مهم اصولی آشنا شوند بدون اینکه اختصار مطلب خللی در مطالب وارد کند.
در گذشته کتاب را معالم الاصول تالیف حسن بن زین الدین عاملی فرزند شهید ثانی این هدف را در حوزههای علمیه تامین میکرد اما از آنجا که پس از تالیف کتاب معالم الاصول، بحثهای اصولی جدیدی مطرح شد كه در آن كتاب بيان نشده بود، نياز به كتاب ديگرى پيدا شد كه در طى آن بحثهاى جديد اصولى با بيان و عبارات واضح مورد بحث قرار گيرد و با زبان علمى متداول در حوزههاى علميه تدوين يابد و با مسايل فقهى تطبيق داده شود به گونهاى كه بهتر بتوان مسائل اصولى در بابهاى مختلف را فهميد و به سوى مواضع آنها در كتابهاى فقهى اشاره كرد.
در اين كتاب به نظريههايى پرداخته شده است كه مورد قبول مشهور اصوليين متأخر شيعه مىباشد مگر موارد اندكى. همچنين از وارد شدن به بحثهايى كه در دورههاى عالى حوزه، مطرح مىشود پرهيز شده وفقط در زير نويس صفحات به عنوان اين مباحث اشاره شده است.
ساختار
ترتیب مطالب کتاب همانند کتابهای مطرح اصولی مانند فرائد الاصول و کفایة الاصول است.
كتاب، مشتمل بر يك مقدمه و هشت مقصد است.
- مقصد اول: در اوامر
- مقصد دوم: در نواهى
- مقصد سوم: در مفاهيم
- مقصد چهارم: در عموم و خصوص
- مقصد پنجم: در مطلق و مقيد و مجمل و مبين
- مقصد ششم: در مورد حجج و امارات
- مقصد هفتم: در مورد اصول عمليه
- مقصد هشتم: در مورد تعارض ادله