وجودهای رابط سه حکم دارند، که حکم سوم ایشان منحل به دوم حکم میشود: (در نتیجه چهار حکم دارد)
۱ـ وجود رابط ماهیت ندارد، به عبارت دیگر در پاسخ از ماهو واقع نمیشود، دلیل آن یک قیاس مرکب است:
صغری: مفهوم ماهوی در پاسخ از حقیقت اشیاء میآید. کبری: آنچه در پاسخ از حقیقت اشیاء میآید، مفهومی مستقل است. نتیجه: مفهوم ماهوی مفهوم مستقل است.
صغری: مفهوم ماهوی مفهوم مستقل است. کبری: هیچ وجود رابطی (مفهوما و مصداقاً) مستقل نیست. نتیجه: هیچ مفهوم ماهوی وجود رابطی (مفهوماً و مصداقاً) نیست.
۲ـ تحقق وجود رابط میان دو وجود مستقل مستلزم نوعی اتحاد بین آن دو (دو وجود مستقل) است، یعنی اینکه اگر دو وجود مستقل داشتیم و یک وجود رابطی هم بین انها داشتیم هر آینه لازم میآید که این دو وجود مستقل باهم نوعی از اتحاد (مفهومی یا مصداقی یا ماهوی مثل الانسان حیوان ناطق که اتحاد مفهومی و ماهوی دارند) داشته باشند. دلیل آن:
صغری: اگر امری متقوم به دو طرف باشد، باید بین دو طرف پیوستگی و اتحاد وجود داشته باشد. کبری: لکن وجود رابط متقوم به دو طرف است. پس بنابر این باید بین دو طرف وجود رابط پیوستگی و اتحاد داشته باشد.
اثبات صغری: چون معنای تقوم به دو طرف اتحاد و پیوستگی دو طرف با هم است، که یک امری رابط است و متقوم به این دو طرف است، پس این دو طرف باید به وسیله رابط به هم اتصال پیدا کنند، و الا اگر اتصال نداشته باشند، لازم میآید که یک قضیه بینهایت اجزاء داشته باشد.
اثبات کبری: چون اولا فرض شده معنای وجود رابط مایتقوم بالطرفین است، و این تعریف وجود رابط است. پس نتیجه اثبات میشود
۳ـ مفهوم وجود رابط در مفاد هلیت بسیطه است، در مفاد هلیت مرکبه نیز است. و مفهوم قضیه هلیه بسیطه اخبار از هستی برای موضوعی است مثل انسان موجود است. و مفهوم در قضیه هلیه مرکب ثبوت شیء لشیء است. و در هر دو این مفاد مفهوم است حضور دارد، پس مفهوم وجود رابط (وجود فی غیره) در مفاد قضیه هلیه بسیطه و مرکبه وجود دارد. دلیل این سخن:
مفاد هلیت بسیطه و هلیت مرکبه حمل محمول بر موضوع است و حمل محمول بر موضوع همراه با مفهوم وجود رابط است. بنابر این مفاد هلیه بسیطه و مرکبه همراه با مفهوم وجود رابط است.
۴ـ حقیقت و مصداق وجود رابط در مطابق هلیت بسیطه نیست، در مطابق هلیت مرکبه هست. ـ که قبلا بیان شد وجود هم مفهوما و هم مصداقا تقسیم به رابط و مستقل میشود ـ
پس مفهوم وجود رابط در هلیت بسیطه و مرکبه وجود دارد اما مصداق آنها در مطابق هلیه مرکبه فقط است.
اما دلیل اینکه مصداق وجود رابط در هلیت بسیطه نیست:
اگر مطابق (مصداق) قضیه هلیت بسیطه دو طرف نداشته باشد، لازم میآید وجود رابط نداشته باشد، لکن مطابق قضیه هلیه بسیطه دو طرف ندارد، پس وجود رابط در مطابق نیست. ـ چون مطابق انسان موجود است، هستی انسان است، یعنی ثبوت الشیء، پس دو طرف وجود ندارد ـ
اما دلیل اینکه مصداق وجود رابط در مطابق هلیت مرکبه هست:
اگر مطابق هلیه مرکبه دو طرف داشته باشد، ـ که دو طرف دارد چون ثبوت شیء لشیء است ـ باید دارای وجود رابط باشد، لکن مطابق هلیت مرکبه دو طرف دارد، پس مطابق هلیت مرکبه دارای وجود رابط است.