درس چهارم :

دستور زبان (٣)

سه. صفت

صفت کلمه ای است که پیش یا پس از اسم می آید تا یک ویژگی یا مفهوم برای آن بیان کند.

تفاوت صفت ومضافٌ الیه این است که می توان صفت را به موصوف نسبت داد ، امّا نمی توان مضافٌ الیه را به مضاف منسوب ساخت. مثلاً می توان گفت : «انقلاب جاوید است» (انقلابِ جاوید) ؛ امّا نمی توان گفت : «انقلاب ، ایران است» (انقلابِ ایران).

از لحاظ مکانِ قرار گرفتن ، صفت دو نوع است : پیشین وپسین. صفت های پیشین ، پیش از اسم می آیند وصفت های پسین ، پس از اسم. هر گاه صفت به جای اسم بنشیند ودارای موصوف نباشد ، کارکرد اسم را پیدا می کند :

آیا هنوز ریزش باران بر گونه هایت ، تو را شاداب می کند (١)

اسمی که پیش یا پس از صفت قرار می گیرد وصفت ، ویژگی آن را بیان می کند ، موصوف نام دارد.

اقسام صفت از این قرارند :

یک. بیانی.

دو. شمارشی.

سه. اشاره.

چهار. پرسشی.

پنج. مبهم.

شش. تعجّبی.

__________________

١ ـ بار دیگر شهری که دوست می داشتم / ٦٥.