شخصیت وموقعیت فرهنگی واجتماعی آنان باشد.

زمان ومکان داستان معین ومعلوم است.

٢٣ ـ داستان بلند (١)

نوعی داستان است که از داستان کوتاه طولانی تر ، واز رمان کوتاه تر است. اغلب آن را با ناوْلِت ورمان کوتاه یکی دانسته اند. داستان بلند ، خصوصیات وکیفیات داستان کوتاه ورمان را با هم دارا است. داستان بلند ، از حیث تکوین شخصیت ها در جریان داستان ، به رمان نزدیک می شود؛ امّا حدود این تکوین شخصیت وپرورش مضمون در داستان بلند از رُمان محدودتر است. همچنین داستان بلند بر حادثه های واحد به هم پیوسته ای تمرکز پیدا می کند واغلب بُعد رمانی کوتاه تری دارد؛ گاهی نیز تأثیر واحدی را القا می کند. داستان بلند ، حاصل وصلتی میان رمان وداستان کوتاه است.

در فارسی ، داستان هایراه آب نامهی جمال زاده ، بوف کورصادق هدایت ، مدیر مدرسهی جلال آل احمد ، ملکوتبهرام صادقی ، وچاه به چاهرضا براهنی نمونه هایی چند از خیل این گونه داستان ها هستند.

٢٤ ـ داستان کوتاه (٢)

شاخه ای از ادبیات داستانی منثور است که به طور تقریب صد وپنجاه سال از ظهور آن در جهان می گذرد. می توان ویژگی های داستان کوتاه را بدین شرح برشمرد :

پیرنگ داستان کوتاه بر عمل داستانی یگانه ای استوار است که در نهایت به تأثیری یگانه منجر می شود.

شخصیت آدم ها معمولاً پیش از آغاز داستان تکوین یافته است؛ داستان فقط آنان را در برهه خاصّی از زندگی وتجربیات عاطفی قرار می دهد وبازگو کننده این برهه است.

به جای کلّ زندگی ، فقط قسمتی از آن ، موضوع کار نویسنده قرار می گیرد.

داستان کوتاه معمولاً از هزار وپانصد تا پانزده هزار کلمه را دربرمی گیرد.

این قالب داستانی در ایران با مجموعهیکی بود ویکی نبودبه قلم محمّد علی جمال زاده تولّد یافت.

٢٥ ـ درونمایه ، مضمون (٣)

در اصطلاح ادبیات ، درونمایه ومضمون عبارت از فکر اصلی ومسلّط در هر اثر است ، یعنی خط یا رشته ای که در خلال اثر کشیده می شود وموقعیت های داستان را به هم پیوند می دهد. درونمایه هر اثر ، جهت فکری وادراکی نویسنده اش را نشان می دهد.

درونمایه با موضوع اثر تفاوت دارد. موضوع ، اندیشه ای کلّی است که زیربنای داستان یا شعر قرار می گیرد ودرونمایه از آن به دست می آید.

__________________

١ ـ long story.

٢ ـ short story.

٣ ـ theme.