بررسی انتقادی : عمل کردن همانند داور یا منتقد وسنجیدن ارزش وعیار.

استشهاد : شاهد آوردن برای تأیید واقناع؛ ذکر مثال برای توضیح.

اثبات : درستی حکمی را با برهان واستدلال نشان دادن.

تلخیص : نکات عمده موضوع مورد نظر را به اختصار یاد کردن.

پیدا است که در هر رساله ممکن است چند جنبه از جوانب بالا جمع گردند.

دو. انتخاب عنوان وموضوع پایان نامه

باید از انتخاب عنوان وموضوع پردامنه وبلندپروازانه پرهیز کرد. عنوان وموضوع پایان نامه باید متناسب با میدان پژوهش پایان نامه باشد. مثلا به این پنج عنوان بنگرید :

سیر ادبیات انقلاب اسلامی.

تحوّل شعر در ادبیات انقلاب اسلامی.

خاستگاه های شعر جنگ.

ویژگی های شعر جنگ.

ویژگی های ایماژی شعر جنگ.

روشن است که پایان نامه فراهم آمده با عنوان پنجم ، بسیار موفّق تر است ، زیرا دامنه ای محدودتر دارد وبه پژوهنده امکان می دهد که در بسیاری از ابعاد وجنبه های عنوان تحقیق کند. پس مهم ترین ویژگی عنوان وموضوع پایان نامه آن است که دامنه اش محدود وجزئی وکاملاً معین باشد.

البتّه برای انتخاب عنوان پایان نامه ، به این معیارها نیز باید عنایت داشت :

در دسترس بودن استاد راهنمای چیره دست.

علاقه پژوهنده به آن عنوان وموضوع.

داشتنِ مهلت لازم برای فراهم آوردن اثر.

دسترس به اسباب ولوازم پژوهش.

پختگی فنون وشیوه های پژوهشی موجود در آن عرصه.

اهمّیت وگره گشایی مطلب در میدان فرهنگ واجتماع.

آشنایی پیشین وزمینه های مهیا نزد پژوهنده در آن موضوع.

سه. مرور پژوهش های پیشین

معمولا در هر زمینه پژوهشی ، آثاری از پیش فراهم آمده است. مرور این آثار می تواند ما را در

۳۹۱۱