گونه های ترجمه

یک. ترجمه کلمه به کلمه (١) یا تحت اللّفظی (٢)

در این ترجمه ، در برابر هر کلمه متن مبدأ ، کلمه ای معادل در متن مقصد نهاده می شود. این گونه ترجمه برای برگرداندن بسیاری از عبارت ها واسامی خاص ونیز برخی از جمله ها مناسب است. مثال : «السّلام علیکم» = درود بر شما. امّا بیش تر جمله ها را نباید به چنین گونه ای ترجمه کرد. مثال :

ذَهَب عَلِی إلی المَسجد.

رفت علی به مسجد.

علی به مسجد رفت.

روشن است که جمله دوم با ساخت زبان ما سازگار است ونه جمله اوّل که کلمه به کلمه ترجمه شده است.

دو. ترجمه جمله به جمله (٣)

در این گونه ، واحد ترجمه عبارت است از جمله نه کلمه. یعنی قواعد دستور زبان وجمله بندی زبان مقصد در ترجمه حاکم هستند. بسیاری از جمله ها را می توان به این گونه ترجمه کرد. مثال :

He is clever.

او باهوش است. [او است باهوش.]

سه. ترجمه آزاد (٤) یا مفهومی

در این گونه ، مفهوم کلّی جمله ترجمه می شود. کاربرد این گونه در جایی است که اگر به اصل کلمه های متن مبدأ وفادار بمانیم ، مفهوم آسیب ببیند. مثال :

He gave me a nasty look.

او نگاه کثیفی به من داد.

این ترجمه دو ایراد اساسی دارد : یکی آن که در زبان ما نگاه کثیف جایگاه معنایی ندارد؛ دیگر این که نگاه دادن در زبان ما معمول نیست.

__________________

١ ـ word for word

٢. برخی نویسندگان ، این دو نام را بر دو گونه ترجمه اطلاق کرده اند. نیز گروهی این گونه را «ترجمه شطرنجی» و… نامیده اند.

٣ ـ verbal.

٤ ـ free.

۳۹۱۱