٥. نام علامت : نشانه نقل قول ، گیومه ، برجسته نما ، دوگوشه

شکل علامت : «»

نام بیگانه : Quotation Marks

وظیفه اصلی : برجسته ساختن

موارد کاربرد :

یک. پیش وپس از منقولِ مستقیم :

نوشته بود : «کاشکی صد جان دیگر داشتم.» (١)

تذکّر یکم : نشانه های جمله منقول داخل این علامت ، باید کاملا رعایت شوند.

تذکّر دوم : اگر نقل فرعی در میان اصلی لازم گردد ، منقول فرعی را میان این علامت می نهیم : " ".

تذکّر سوم : معمولا در داستان یا نمایشنامه ومتن های همانند ، منقول مستقیم سرسطر وپس از خطّ فاصله قرار می گیرد :

جواب می شنود :

با «آلبوغیش» وگروه «اللّه اکبر» رفتن خط. (٢)

دو. برجسته سازی اَعلام واصطلاحات یا کلمات وعبارات دیگری که باید متمایز گردند :

میان لشکری از خصم که می افتادند ، می ایستادند بی پا واشاره می کردند بی دست که : «به پیش!» (٣)

تا این که جبرئیل آمد ونام انتخابی خداوند ، «حسن» ، را به ارمغان آورد : نام نخستین فرزند «هارون» ، امّا در لسان عرب. (٤)

تذکّر : گاه این گونه کلمات نه با این نشانه ، بلکه با حروف سیاه یا خمیده (ایرانیک) متمایز می گردند. این دو شیوه ، به ویژه آن گاه که نشانه نقل قول سبب تداخلِ نشانه ها یا شلوغ نمایی متن می گردد ، بیش تر توصیه می شود. مثلاً پیشنهاد می شود که در این جمله ، نام آثار هنری درون گیومه قرار گیرد ونام اشخاص با حروف سیاه درج گردد تا تشخیص آنها آسان شود :

هیچ آهنگسازی تصادفاً «سمفونی پنجم» بتهوون ، «سمفونی چهل» موتزارت ، یا «چهار فصل» ویوالدی نمی سازد؛ وهیچ نقّاشی تصادفاً «مونالیزا» ی داوینچی ، «باغ ملّی» آرل وَن گوگ و «مولن روژ» لوترک نمی آفریند. (٥)

__________________

١ ـ پیروزی / ٢٧. ١٦٦

٢ ـ های بی سر / ١٣٣. ١٦٧

٣ ـ تا پیروزی / ٢٧. ١٦٨

٤ ـ کشتی پهلوگرفته / ٤٩. ١٦٩

٥ ـ لوازم نویسندگی / ٩٩

۳۹۱۱