سادات مرعشى در مازندران سال هاى متمادى سلطنت كردند (١)
شاه خدا بنده از پادشاهان مغول ، مذهب شيعه را اختيار كرد واعقاب او از پادشاهان مغول ساليان دراز در ايران سلطنت كردند واز تشيع ترويج مى كردند.
هم چنين سلاطين آق قويونلو وقره قويونلو كه در تبريز حكومت مى كردند (٢) ودامنه حكمرانى شان تا فارس وكرمان كشيده مى شد وهم چنين حكومت فاطميين نيز ساليان دراز در مصر برپا بود.
البته قدرت مذهبى جماعت با پادشاهان وقت تفاوت مى كرد ؛ چنان كه پس از برچيده شدن بساط فاطميين وروى كار آمدن سلاطين آل ايوب صفحه برگشت وشيعه مصر وشامات ، آزادى مذهبى را به كلى از دست دادند وجمع كثيرى از شيعه از دم شمشير گذشتند. (٣)
واز آن جمله شهيد اول محمدبن محمد مكى ، يكى از نوابغ فقه شيعه در سال ٧٨٦ هجرى در دمشق به جرم تشيع كشته شد. (٤)
هم چنين شيخ اشراق شهاب الدين سهروردى در حلب به جرم فلسفه به قتل رسيد. (٥)
روى هم رفته در اين پنج قرن ، شيعه از جهت جمعيت در افزايش واز جهت قدرت وآزادى مذهبى تابع موافقت ومخالفت سلاطين وقت بوده اند وهرگز در اين مدت ، مذهب تشيع در يكى از كشورهاى اسلامى ، مذهب رسمى اعلام
__________________
(١) تاريخ كامل وابى الفداء ، ج ٣
(٢) تاريخ حبيب السير
(٣) تاريخ حبيب السير وابى الفداء وغير آنها
(٤) روضات الجنات ورياض العلماء به نقل ريحانة الادب ، ج ٢ ، ص ٣٦٥
(٥) روضات وكتاب مجالس ووفيات الاعيان
