وظيفه حكومت اسلامى اين است كه با شورا در شعاع شريعت به حسب مصلحت وقت تصميماتى بگيرد ولى از جريان بيعت سياست آميز وهم چنين از جريان حديث دوات وقرطاس كه در آخرين روزهاى بيمارى پيغمبر اكرم اتفاق افتاد پيدا بود كه گردانندگان وطرفداران خلافت انتخابى معتقدند كه كتاب خدا مانند يك قانون اساسى محفوظ بماند ، ولى سنت وبيانات پيغمبر اكرم را در اعتبار خود ثابت نمى دانند بلكه معتقدند كه حكومت اسلامى مى تواند به سبب اقتضاى مصلحت از اجراى آنها صرف نظر نمايد. واين نظر با روايت هاى بسيارى كه بعداً در حق صحابه نقل شد ( صحابه مجتهدند ودر اجتهاد ومصلحت بينى خود اگر اصابت كنند مأجور واگر خطا كنند معذور مى باشند ) تائيد گرديد ونمونه بارز آن وقتى اتفاق افتاد كه خالدبن وليد - يكى از سرداران خليفه - شبانه در منزل يكى از معاريف مسلمانان ( مالك بن نويره ) مهمان شد ومالك را غافل گيرانه كشت وسرش را در اجاق گذاشت وسوزانيد وهمان شب با زن مالك همبستر شد وبه دنبال اين جنايت هاى شرم آور ، خليفه به عنوان اين كه حكومت وى به چنين سردارى نيازمند است مقررات شريعت را در حق خالد اجرا نكرد. (١)

هم چنين خمس را از اهل بيت وخويشان پيغمبر اكرم بريدند (٢) ونوشتن احاديث پيغمبر اكرم به كلى قدغن شد واگر در جايى حديث مكتوب كشف يا از كسى گرفته مى شد آن را ضبط كرده مى سوزانيدند (٣) واين ممنوعيت ، در تمام زمان خلفاى راشدين

__________________

(١) تاريخ يعقوبى ، ج ٢ ، ص ١١٠ ؛ تاريخ ابى الفداء ، ج ١ ، ص ١٥٨

(٢) الدر المنثور ، ج ٣ ، ص ١٨٦ ؛ تاريخ يعقوبى ، ج ٣ ، ص ٤٨. گذشته از اينها وجوب خمس در قرآن كريم منصوص مى باشد : ﴿ وَاعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبى سوره انفال ، آيه ٢١

(٣) ابوبكر در خلافتش پانصد حديث جمع كرد عائشه مى گويد يك شب تا صبح پدرم را مضطرب ديدم صبح به من گفت : احاديث را بياور پس همه آنها را آتش زد. « كنزالعمال ، ج ٥ ، ص ٢٣٧ » .

عمر به همه شهرها نوشت : نزد هر كس حديث هست بايد نابودش كند. « كنزالعمال ، ج ٥ ، ص ٢٣٧ » .

محمد بن ابى بكر مى گويد : در زمان عمر احاديث زياد شد وقتى به نزدش آوردند دستور داد آنها را سوزانيدند. « طبقات ابن سعد ، ج ٥ ، ص ١٤٠ »

۲۱۲۱