انجام داده مورد بازپرسى خصوصى قرار مى گيرد وپس از محاسبه اجمالى طبق نتيجه اى كه گرفته شد به يك زندگى شيرين وگوارا يا تلخ وناگوار محكوم گرديده با همان زندگى در انتظار روز رستاخيز عمومى به سر مى برد (١) .

حال انسان در زندگى برزخى بسيار شبيه است به حال كسى كه براى رسيدگى اعمالى كه از وى سرزده به يك سازمان قضائى احضار شود ومورد بازجويى وبازپرسى قرار گرفته به تنظيم وتكميل پرونده اش بپردازند آن گاه در انتظار محاكمه در بازداشت به سر برد.

روح انسان در برزخ ، به صورتى كه در دنيا زندگى مى كرد ، به سر مى برد اگر از نيكان است از سعادت ونعمت وجوار پاكان ومقربان درگاه خدا برخوردار مى شود واگر از بدان است در نقمت وعذاب ومصاحبت شياطين وپيشوايان ضلال مى گذراند.

خداى متعال در وصف حال گروهى از اهل سعادت مى فرمايد :

﴿ وَلا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ* فَرِحِينَ بِما آتاهُمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ وَيَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلا هُمْ يَحْزَنُونَ* يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللهِ وَفَضْلٍ وَأَنَّ اللهَ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنِينَ (٢)

البته گمان مبر « اى پيغمبر » كسانى كه در راه خدا كشته شده اند ، مرده اند بلكه زنده اند وپيش خداى خودشان « در مقام قرب » روزى داده مى شوند از آنچه خدا از فضل خود به ايشان داده شاد هستند وبه كسانى از مؤمنين كه به دنبال ايشان مى باشند وهنوز به ايشان نرسيده اند مژده مى دهند كه هيچ گونه ترس واندوهى برايشان نيست. مژده مى دهند با نعمت وفضل « وصف نشدنى » خدا واين كه خدا مزد وپاداش مؤمنان را ضايع وتباه نمى كند.

__________________

(١) همان

(٢) آل عمران ، آيه ١٦٩

۲۱۲۱