داد. از جمله پرسش های او این بود : وجه (صورت) پروردگار متعال کجا است؟ در این هنگام علی عليه‌السلام هیزمی خواست وآتشی روشن کرد واز جاثلیق پرسید : وجه این آتش کجا است؟ او پاسخ داد : از هر طرف که نگاه کنی ، وجه آن است! علی عليه‌السلام فرمود : با این که این آتش ساخته ومحصول دست بشر است ، صورت مشخصی ندارد ، پس خالق آن ، که شباهتی به آن ندارد ، وجه ندارد. آن گاه حضرت این آیه را خواند : وَللهِ المَشرق والمغرب فأینما تُوَلّوا فثَمّ وَجه الله .... (۱)
جاثلیق پرسید : پروردگار کجاست؟ وکجا بود؟ علی عليه‌السلام پاسخ داد : پروردگار ، مکانی ندارد ، او چنان که بود ، هست ، وچنان که هست ، بود ، هرگز در مکانی نبوده ، واز مکانی به مکان دیگر منتقل نشده است ، وهرگز مکان ، او را دربرنگرفته است ، بلکه همواره بدون حدّ واندازه بوده وهست. جاثلیق تصدیق کرد وپرسید : پروردگار در دنیا است یا در آخرت؟ حضرت پاسخ داد : پروردگار ما قبل از دنیا بوده وتا ابد خواهد بود ، او مدبر دنیا وآگاه به آخرت است ، هرگز دنیا وآخرت ، او را احاطه نمی کنند ، اما از آن چه در دنیا یا در آخرت هست ، خبر دارد. باز جاثلیق تصدیق کرد. (۲)
همچنین روزی یک یهودی به طعنه به او گفت : هنوز پیامبرتان را دفن نکرده درباره او دچار اختلاف شدید. امام فرمود : درباره جانشینی او اختلاف کردیم نه درباره خود او. اما شما هنوز پایتان از آب دریا پس از غرق شدن فرعون در نیل ونجات بنی اسرائیل خشک نشده بود که به پیامبرتان گفتید : این بت پرستان ، خدایی دارند ، برای ما نیز خدایانی (بت هایی) قرار بده ، موسی گفت : شما قوم نابخرد هستید. (۳)
__________________
۱ ـ بقره : ۱۱۵ ، ومشرق ومغرب از آن خداست ، پس به هر سمت روی کنید آن جا روی خدا ست.
۲ ـ صدوق ، محمد بن علی بن بابویه ، التوحید ، چاپ هشتم ، تحقیق سید هاشم حسینی تهرانی ، ص ۱۷۷ ، ۳۰۹.
۳ ـ وقال له بعض الیهود : ما دفنتم نبیکم حتّی اختلفتم فیه! فقال عليه‌السلام له : إنّما اختلفنا عنه لا فیه ، ولکنّکم ما
