تجهیزات جنگی فراوان خود ، نقشه جنگ را چنان طرّاحی کرده بودند که به خیال خود با این یورش ، مسلمانان را به کلّی نابود سازند وبرای همیشه از دست محمد صلى‌الله‌عليه‌وآله وپیروان او آسوده شوند!. زمانی که گزارش تحرک قریش به اطلاع پیامبر اسلام رسید ، حضرت شورای نظامی تشکیل داد. در این شورا ، سلمان پیشنهاد کرد که در قسمت های نفوذپذیر اطراف مدینه خندقی کنده شود که مانع عبور وتهاجم دشمن به شهر گردد. این پیشنهاد تصویب شد وظرف چند روز با همت وتلاش مسلمانان خندق آماده گردید ; خندقی که پهنای آن به قدری بود که سواران دشمن نمی توانستند از آن با پرش بگذرند ، وعمق آن نیز به اندازه ای بود که اگر کسی وارد آن می شد ، به آسانی نمی توانست بیرون بیاید.
سپاه قدرتمند شرک با همکاری یهود از راه رسید. آنان تصور می کردند که مانند گذشته در بیابان های اطراف مدینه با مسلمانان رو به رو خواهند شد ، ولی این بار اثری از آنان در بیرون شهر ندیده وبه پیشروی خود ادامه دادند وبه دروازه شهر رسیدند ومشاهده خندقی ژرف وعریض در نقاط نفوذپذیر مدینه ، آنان را حیرت زده ساخت ، زیرا استفاده از خندق در جنگ های عرب ، بی سابقه بود. ناگزیر از آن سوی خندق ، شهر را محاصره کردند.
محاصره مدینه مطابق بعضی از روایات ، حدود یک ماه به طول انجامید. سربازان قریش هروقت به فکر ، عبور از خندق می افتادند ، با مقاومت مسلمانان وپاسداران خندق که با فاصله های کوتاهی در سنگرهای دفاع موضع گرفته بودند ، رو به رو می شدند وسپاه اسلام هر نوع اندیشه تجاوز را با تیراندازی وپرتاب سنگ پاسخ می گفت. تیراندازی از هر دو طرف روز وشب ادامه داشت وهیچ یک از طرفین بر دیگری پیروز نمی شد.
از طرف دیگر ، محاصره مدینه توسط چنین لشگری انبوه ، روحیه بسیاری از مسلمانان را به شدت تضعیف کرد بهویژه آن که خبر پیمان شکنی قبیله یهودی «بنی قُریظه» نیز فاش شد ومعلوم گردید که این قبیله به بت پرستان قول داده اند که
