شاید در بدو نظر تصور شود که مقصود از این حدیث این است که امام جواداز همه امامان قبلی برای شیعیان ، با برکت تر بوده است ، در حالی که چنین مطلبی قابل قبول نیست ، بلکه بررسی موضوع وملاحظه شواهد وقرائن ، نشان می دهد که ظاهراً مقصود از این حدیث این است که تولد حضرت جواد در شرائطی صورت گرفت که خیر وبرکت خاصّی برای شیعیان به ارمغان آورد ، بدین معنا که عصر امام رضا عليهالسلام عصر ویژه ای بوده وحضرت در تعیین جانشین خود ومعرفی امام بعدی ، با مشکلاتی رو به رو بوده که در عصر امامان قبلی ، بی سابقه بوده است ، زیرا از یک سو پس از شهادت امام کاظم عليهالسلام گروهی که به «واقفیه» معروف شدند ، بر اساس انگیزه های مادی ، امامت حضرت رضا عليهالسلام را انکار کردند واز سوی دیگر امام رضا عليهالسلام تا حدود چهل وهفت سالگی دارای فرزند نشده بود وچون احادیث رسیده از پیامبر حاکی بود که امامان دوازده نفرند که نه نفر آنان از نسل امام حسین خواهند بود ، فقدان فرزند برای امام رضا عليهالسلام ، هم امامت خود آن حضرت وهم تداوم امامت را زیر سؤال می برد وواقفیه این موضوع را دستاویز قرار داده امامت حضرت رضا عليهالسلام را انکار می کردند.
گواه این معنا ، اعتراض «حسین بن قیاما واسطی» به امام هشتم در این مورد وپاسخ آن حضرت است. «ابن قیاما» که از سران «واقفیه» بوده است (۱) ، طی نامه ای به امام رضا عليهالسلام او را متهم به عقیمی کرد ونوشت : چگونه ممکن است امام باشی در صورتی که فرزندی نداری؟!
امام در پاسخ نوشت : از کجا می دانی که من دارای فرزندی نخواهم بود ، سوگند به خدا ، بیش از چند روز نمی گذرد که خداوند پسری به من عطا می کند که حق را از باطل جدا می کند. (۲)
__________________
۱ ـ شیخ مفید ، الإرشاد ، ص ۳۱۸ ؛ علی بن عیسی اربلی ، کشف الغمّه ، ج ۳ ، ص ۱۴۲ ؛ تستری ، محمد تقی ، قاموس الرجال ، ج ۳ ، ص ۳۷.
۲ ـ کلینی ، اصول کافی ، ج ۱ ، ص ۳۲۰ ؛ طبرسی ، إعلام الوری بأعلام الهدی ، ص ۳۴۶ ؛ علی بن عیسی اربلی ، همان کتاب ، ص ۱۴۲ ؛ شیخ مفید ، همان کتاب ، ص ۳۱۸.