خدا عمویم زید را رحمت کند ، هرگاه پیروز می شد (به قرار خود) وفا می کرد ، عمویم زید مردم را به رهبری شخص برگزیده ای از آل محمد دعوت می کرد ، وآن شخص منم! (۱)
در روایتی دیگر از امام صادق عليه‌السلام نقل شده است که درباره زید فرمود :
خدا او را رحمت کند ، مرد مؤمن وعارف وعالم وراستگویی بود ، اگر پیروز می شد ، به عهد خود وفا می کرد واگر قدرت وحکومت را به دست می آورد ، می دانست آن را به چه کسی بسپارد. (۲)
خبر شهادت زید ویارانش در مدینه اثری عمیق وناگوار داشت وبیش از همه امام صادق عليه‌السلام از این واقعه متأثر بود. پس از شهادت زید چنان غم وغصه امام صادق عليه‌السلام را فرا گرفته بود که هرگاه نام کوفه وزید به میان می آمد ، بی اختیار اشک از چشمان حضرت سرازیر می شد وبا جمله هایی جان سوز وتکان دهنده توأم با تکریم واحترام عمیق نسبت به عموی شهید خود ویاران فداکار وی ، خاطره شهادت او را گرامی می داشت.
یکی از دوستان امام ششم به نام «حمزه بن حمران» ، می گوید :
روزی محضر امام صادق عليه‌السلام شرفیاب شدم ، حضرت از من پرسید :
ای حمزه از کجا می آیی؟
عرض کردم : از کوفه.
امام تا نام کوفه را شنید ، به شدت گریه کرد ، به طوری که صورت مبارکش از اشک چشمش خیس شد. وقتی که من این حالت را مشاهده کردم ، از روی تعجب عرض کردم :
پسر پیغمبر! چه مطلبی شما را چنین به گریه انداخت؟
امام ، با حالتی حزن انگیز وچشمان پر از اشک ، فرمود :
__________________
۱ ـ تستری ، همان کتاب ، ص ۵۶۶.
۲ ـ طوسی ، همان کتاب ، ص ۲۸۵. مرحوم کلینی نیز حدیث مشابهی در این زمینه با سند دیگر در روضه کافی نقل کرده است. (ص ۲۶۴ ، ح ۳۸۱).
