به اختلاف مردم در فتاوا ومسائل فقهی است. (۱)
«مالک» ، پیشوای فرقه مالکی می گفت : مدتی نزد جعفر بن محمد رفت وآمد می کردم ، او را همواره در یکی از سه حالت دیدم : یا نماز می خواند یا روزه بود ویا قرآن تلاوت می کرد وهرگز او را ندیدم که بدون وضو حدیث نقل کند (۲). در علم وعبادت وپرهیزگاری ، برتر از جعفر بن محمد ، هیچ چشمی ندیده وهیچ گوشی نشنیده وبه قلب هیچ بشری خطور نکرده است. (۳)
شیخ «مفید» می نویسد : به قدری علوم از آن حضرت نقل شده که زبانزد مردم گشته وآوازه آن همه جا پخش شده است واز هیچ یک از افراد خاندان او ، به اندازه او علم ودانش نقل نشده است. (۴)
«ابن حجر هیتمی» می نویسد : به قدری علوم از او نقل شده که زبانزد مردم گشته وآوازه آن ، همه جا پخش شده است وبزرگ ترین پیشوایان (فقه وحدیث) مانند : یحیی بن سعید ، ابن جریح ، مالک ، سفیان ثوری ، سفیان بن عُیینه ، ابوحنیفه ، شعبه وایوب سجستانی از او نقل روایت کرده اند. (۵)
«ابو بحر جاحظ» ، یکی از دانشمندان مشهور قرن سوم ، می گوید : جعفر بن محمد کسی است که علم ودانش او جهان را پر کرده است وگفته می شود که ابوحنیفه وهم چنین سفیان ثوری از شاگردان اوست وشاگردی این دو تن در اثبات عظمت علمی او کافی است. (۶)
«سید امیر علی» با اشاره به فرقه های مذهبی ومکاتب فلسفی در دوران خلافت بنی امیه می نویسد : فتاوا وآرای دینی تنها نزد سادات وشخصیت های
__________________
۱ ـ مجلسی ، بحارالأنوار ، ج ۴۷ ، ص ۲۱۷ ؛ حیدر ، اسد ، الإمام الصادق والمذاهب الأربعه ، ج ۴ ، ص ۳۳۵.
۲ ـ ابن حجر عسقلانی ، تهذیب التهذیب ، ج ۱ ، ص ۸۸.
۳ ـ حیدر ، اسد ، همان کتاب ، ج ۱ ، ص ۵۳.
۴ ـ الإرشاد ، ص ۲۷۰.
۵ ـ الصواعق المحرقه ، ص ۲۰۱.
۶ ـ حیدر ، اسد ، همان کتاب ، ج ۱ ، ص ۵۵ (به نقل از رسائل جاحظ).
