وحیات آن حضرت نیست ، بلکه نوع حرکت وطرز فعالیت وسبک دعوت وکیفیت تبلیغ وشیوه برخورد آن حضرت ، با دشمنان اسلام می باشد.

واژه «سیره» در زبان عربی ، در اصل ، از ماده «سیر» (= حرکت وراه رفتن) بوده وبه معنای سبک وشیوه راه رفتن است. درست مانند : «جلوس» و «جِلْسَه» که اوّلی به معنای نشستن ودومی به مفهوم نوع جلوس وسبک نشستن است.

ثانیاً : نوع زندگی وچگونگی موضع گیری های سیاسی اجتماعی امامان معصوم ، زمانی برای ما بهتر روشن می گردد ، که از شرائط خاص اجتماعی وسیاسی وفرهنگی زمان آن بزرگواران آگاه باشیم. چه ; می دانیم که ائمه اطهار عليهم‌السلام خط مشی اجتماعی ، مواضع سیاسی وشیوه مبارزاتی خویش را بر اساس سنجش دقیق اوضاع واحوال وشرائط زمانی ، ارزیابی امکانات ومقتضیات ومحذورات ، ومتناسب با برخوردها وجبهه گیری های گوناگون مخالفان اسلام ، تنظیم می کردند. بنابر این مادام که با شرائط واوضاع ویژه آن روزگار آشنا نباشیم ، سیره ائمه برای ما مفهوم دقیق وواقعی خود را پیدا نمی کند. حتی چه بسا در مرور بر تاریخ زندگانی امامان ، میان مواضع گوناگون آنان ، نوعی تضاد وتعارض احساس می کنیم ، زیرا می بینیم برخی از آنان با دشمن ; صلح وبرخی دیگر تا آخرین نفس ، جنگ کردند. برخی ، دانشگاه بزرگی تأسیس کرده وبرخی در شعاع محدودی ، گام های فرهنگی برداشتند. برخی پیشنهاد خلافت را رد کردند وبرخی پیشنهاد ولیعهدی را پذیرفتند و ... اما وقتی از شرائط حاکم بر زمان هر یک از امامان آگاه می شویم ، موضع گیری های مختلف آنان ، معنا پیدا می کند ومتوجه می شویم که در واقع امر ، هیچ گونه تضاد وتعارضی میان اصول ومبانی حرکت ایشان نبوده وهمه یک هدف را تعقیب می کرده اند ، منتها نوع حرکت هر یک از آنان برای رسیدن به مقصود ، به تناسب زمان واقتضای شرائط ، فرق می کرده است.

پیشوایان ما ، خود بر اصل زمان شناسی به عنوان یک وظیفه مهم حیاتی

۷۵۸۱