«يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آياتِ رَبِّكَ لا يَنْفَعُ نَفْساً إِيمانُها لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِنْ قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمانِها خَيْراً»(١).

روزى که بعضى از آيات پروردگارت ظاهر شود ايمان کسى که قبلا ايمان نياورده يا در حالِ ايمانش کار خيرى انجام نداده است سودى براى او نخواهد بخشيد.

«وَ لَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئاتِ حَتّى إِذا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ إِنِّي تُبْتُ الْآنَ...»(٢).

و توبه براى کسانى نيست که کارهاى بد را انجام مى‌دهند تا هنگامى که مرگ يکى از ايشان فرا رسد گويد: اکنون توبه کردم! و از قول فرعون، نقل مى‌کند که هنگامى که مُشرف به غرق شد گفت:

«آمَنْتُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ الَّذِي آمَنَتْ بِهِ بَنُوا إِسْرائِيلَ وَ أَنَا مِنَ الْمُسْلِمِينَ»(٣).

ايمان آوردم به اينکه خدايى نيست به جز همان خدايى که بنى اسرائيل به او ايمان آورده‌اند و من از اهل اسلامم. و در پاسخ مى‌فرمايد:

«آلْآنَ وَ قَدْ عَصَيْتَ قَبْلُ وَ كُنْتَ مِنَ الْمُفْسِدِينَ»(٤).

آيا اکنون، در حالى که قبلا عصيان کرده و از مفسدان بوده اى؟!

آرزوى بازگشت به دنيا

همچنين قرآن کريم از کافران و تبهکاران، نقل مى‌کند که هنگامى که مرگشان فرا مى‌رسد يا عذاب هلاک کننده‌اى برايشان نازل مى‌شود، آرزو مى‌کنند که‌اى کاش به دنيا برمى گشتيم و از اهل ايمان و کارهاى شايسته مى‌شديم، يا از خداى متعال در خواست مى‌کنند که ما را به دنيا برگردان تا گذشته هايمان را جبران کنيم. ولى چنين آرزوها و درخواستهايى عملى نمى‌شود(٥).

__________________

١. سوره انعام، آيه ٥٠، و نيز رجوع کنيد به: سبأ / ٥١-٥٣، غافر / ٨٥، سجده / ٢٩.

٢. سوره نساء، آيه ١٨.

٣. ١٢ و ١٣. سوره يونس، آيه ٩٠، ٩١.

٤. ٣ و ٤. سوره يونس، آيه ٩٠، ٩١.

٥. بايد دانست که قرآن کريم، بازگشت کسانى را نفى مى‌کند که عمرى را با کفر و عصيان گذرانده و در حالِ مرگ، آرزوى بازگشت به دنيا و جبران گناهانش را دارند و نيز بازگشت از عالم قيامت به دنيا را مطلقاً نفى مى‌کنند و اين، به معناى هرگونه بازگشت به دنيا نيست زيرا چنانکه قبلا گفته شد کسانى بوده‌اند که بعد از مرگ، دوباره در همين دنيا زنده شده‌اند و طبق عقيده شيعيان، بعد از ظهور حضرت ولى عصر (عج) نيز کسانى به دنيا رجعت خواهند کرد.

۵۱۱۳