بِما كَسَبَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ»(١)

مگر کسانى که مرتکب کارهاى بد شدند چنين پنداشته‌اند که ما آنان را مانند کسانى که ايمان آورده و کارهاى شايسته انجام داده‌اند قرار خواهيم داد به گونه‌اى که زندگى و مرگ هر دو دسته، يکسان باشد (و همان‌گونه که در نعمتها و بلاها و شاديها و غمهاى اين جهان، شريکند بعد از مرگ هم فرقى نداشته باشند)؟ اينان بد قضاوتى مى‌کنند! و خداى متعال، آسمانها و زمين را به حق (و داراى هدف حکيمانه) آفريده و تا اينکه هر کس به آنچه به دست آورده جزا داده شود و به ايشان ستم نشود.

لازم به تذکر است که مى‌توان جمله «وَ خَلَقَ اللّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ» را اشاره به برهان حکمت دانست، چنانکه مى‌توان اساساً برهان عدالت را هم به برهان حکمت، بازگرداند زيرا همانگونه که در مبحث عدل الهى توضيح داديم «عدل» از مصاديق «حکمت» است.

__________________

١. سوره جاثيه، آيه ٢١-٢٢.

۵۱۱۳