عذابی خوار کننده است».(١)
قال علی عليه‌السلام: يَا ابْنَ آدَمَ إِذَا رَأَيْتَ رَبَّكَ سُبْحَانَهُ يُتَابِعُ عَلَيْكَ نِعَمَهُ وَ أَنْتَ تَعْصِيهِ فَاحْذَرْه. علی عليه‌السلام فرمود: زمانيکه ديدی پروردگارت مرتب به تو نعمت می دهد و تو معصيت او را می کنی پس برحذر باش از او.(٢)
عن الصادق عليه‌السلام: إِنَّ اللَّهَ إِذَا أَرَادَ بِعَبْدٍ خَيْراً فَأَذْنَبَ ذَنْباً أَتْبَعَهُ بِنَقِمَةٍ وَ يُذَكِّرُهُ الِاسْتِغْفَارَ وَ إِذَا أَرَادَ بِعَبْدٍ شَرّاً فَأَذْنَبَ ذَنْباً أَتْبَعَهُ بِنِعْمَةٍ لِيُنْسِيَهُ الِاسْتِغْفَارَ وَ يَتَمَادَى بِهَا وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لا يَعْلَمُونَ بِالنِّعَمِ عِنْدَ الْمَعَاصِي «هنگاميکه که خداوند خير و سعادتی برای بنده ای بخواهد اگر گناهی کرد او را به ناراحتی مبتلا می کند و استغفار را به ياد او می آورد و زمانيکه برای بنده ای (بر اثر طغيانگری او) شری بخواهد اگر گناهی کرد نعمتی به او می دهد تا استغفار را فراموش کند و به راه خود ادامه دهد و اين همان چيزی است که خداوند فرموده: ما آنها را از آنجا که نمی دانند تدريجا به سوی عذاب می بريم به اينگونه که هنگام معصيت به آنها نعمت می دهيم». (٣)
تمرين
١ ـ پاسخ اجمالی که برای حوادث ناگوار هست بيان فرمائيد.
٢ ـ منظور از حوادث خود ساخته چيست؟
٣ ـ مصائب و گرفتاريهای مظلومين و مومنين برای چيست حديث پيغمبر اکرم صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم را بيان کنيد.
٤ ـ استدراج يا عذاب تدريجی را تعريف کنيد.
__________________
(١) سوره آل عمران، آيه ١٧٣.
(٢) شرح ابن ابي الحديد، جلد ١٩، صفحه ٢٧٥.
(٣) اصول کافی، جلد ٢، باب استدراج، حديث ١.
