مكسور چون اُحْمُرَّ اُحْمُرّٰا اُحْمُرّوا تا آخر و در باب استفعال همزه و تاء مضموم شوند و عين مكسور چون اُسْتُخْرِجَ اُسْتُخْرِجٰا اُسْتُخْرِجُوا تا آخر و در باب افعيلال همزه و عين مضموم شوند و لام اوّل مكسور و الف منقلب گردد به واو چون اُحْمُورَّ اُحْمُورّا اُحْمُورّوا تا آخر و در باب فَعْلَلَ فاء مضموم شود و لام الفعل اوّل مكسور چون دُحْرِجَ دُحْرِجٰا دُحْرِجُوا تا آخر و در باب تفعلل تاء و فاء مضموم شوند و لام اوّل مكسور چون تُدُحْرِجَ تُدُحْرِجٰا تُدُحْرِجُوا الخ و در باب افعنلال همزه و عين مضموم شوند و لام اوّل مكسور چون اُحْرُنْجِمَ اُحْرُنْجِمٰا اُحْرُنْجِمُوا تا آخر و در باب اِفْعِلْلٰال نيز همزه وعين مضموم شوند و لام اوّل مكسور چون اُقْشُعِرَّ اُقْشُعِرّا اُقْشُعِرُّوا تا آخر.

فصل :

چون فعل مستقبل را از براى مفعول بنا كنند ، حرف استقبال را مضموم كنند ( اگر مضموم نباشد ) و عين را مفتوح كنند ( اگر مفتوح نباشد ) چون : يُنْصَرُ و يُضْرَبُ و يُعْلَمُ و يُمْنَعُ و يُشْرَفُ و يُحْسَبُ و يُكْرَمُ و يُصَرَّفُ و يُضارَبُ و يُكْتَسَبُ و يُتَضارَبُ و يُتَصَرَّفُ و يُحْمَرُّ و يُحْمٰارُّ و يُسْتَخْرَجُ و در رباعىّ ، لام اوّل را مفتوح كنند به جاى عين چون يُدَحْرَجُ و يُتَدَحْرَجُ و يُحْرَنْجَمُ و يُقْشَعَرُّ.

فصل :

بدانكه امر حاضر در فعل مجهول به طريق امر غايب باشد چون : لِتُضْرَبَ لِتُضْرَبٰا لِتُضْرَبُوا لِتُضْرَبى لِتُضْرَبٰا لِتُضْرَبْنَ. و بر اين قياس بود امر مجهولِ مجموع ثلاثى مجرد و مزيد فيه و رباعى مجرد و مزيد فيه.

۶۳۲۱