پدید نمی آید واز مجموع کلام حاصل می شود ، همچون :

عشق دیدم که در مقابل صبر

آتش وپنبه بود وسنگ وسبوی

(سعدی)

ایجاز حذف آن است که جزئی از جمله برای نیل به اختصار حذف شود. برای مثال ، در عبارات «از دِه بپرس» یا «همه شهر می دانند» ، کلمه «مَردُم» حذف شده است.

٨ ـ بازگشت به گذشته (فِلاش بَک) (١)

شیوه ای است که به وسیله آن ، تماشاگر یا خواننده با گذشته شخصیت فیلم ، نمایش ، یا داستان آشنا می شود.

٩ ـ برگردان ، تَرجیع (٢)

ترجیع در لغت «بازگشتن» است ودر اصطلاح شعر کلاسیک فارسی ، بیتی را گویند که در فواصل معین شعر تکرار شود ، مثل این بیت در ترجیع بند معروف هاتف اصفهانی :

که یکی هست وهیچ نیست جز او

وحده لا اله الاّ هو

١٠ ـ بیت الغزل ، شاه بیت (٣)

بیت الغزل یا شاه بیت در اصطلاحِ شعر کلاسیک فارسی ، بیتی را گویند که از حیث زیبایی ودقایق وظرایف کلام نسبت به سایر ابیات شعر از برجستگی وامتیاز برخوردار باشد.

١١ ـ پِیرَنگ (٤)

واژه پیرنگ از هنر نقّاشی وام گرفته شده وبه معنای طرحی است که نقّاشان بر روی کاغذمی کشند وبعد آن را کامل می کنند. واژه پیرنگ در داستان به معنی روایت حوادث داستان با تأکیدبر رابطه علّیت است. به سخن دیگر ، پیرنگ ، طرح منسجم وهمبسته ای است که از جایی آغازمی شود وبه جایی ختم می شود ومیان این دو نقطه حوادثی رخ می دهد که با یکدیگر رابطه علّت ومعلولی دارند.

١٢ ـ تراژدی (٥)

تراژدی در لغت از واژه یونانی (٦) به معنی «آواز بُز» مشتق شده است ودر اصطلاح ، قالبی کهن درنمایش است که سقوط انسانی سعادتمند از شوکت وبزرگی به ذلّت ونگونبختی را نشان می دهد. قهرمان

__________________

١ ـ Flashback.

٢ ـ refrain

٣ ـ purple ـ patch

٤ ـ plot

٥ ـ tragedy

٦ ـ tregoidia

۳۹۱۱