پنج. برای ساده سازی فهم مطلب ، گرچه اصالتاً لازم نباشد. مثال : پس از نهاد اصولا ویرگول لازم نیست؛ امّا آن گاه که نهاد طولانی می شود ، معمولاً وجود ویرگول لازم است :
اساساً جدایی این وجهه های متفاوت اندیشه واحساس آدمی ، یک توطئه استعماری است. (١)
همچنین آن گاه که ویرگول برای رفع ابهام لازم باشد ، پس از نهاد قرار می گیرد :
در این منزل بود که فرزدق ، حسین (علیه السلام) را دید. (٢)
شش : بین بخش های مختلفِ نشانی اشخاص واماکن؛ ومیان اجزای پس از نام مأخذ در نشانی مآخذ :
تهران ، خ انقلاب اسلامی ، خ فرصت ، …
حسن حسن زاده آملی : معرفت نفس ، دفتر اوّل ، مرکز انتشارات علمی وفرهنگی ، ١٣٦١ ، ص ١١٠.
هفت. بعد از فعل وصفی :
صاحب منتهی الأرب در تعریف تعویذ گوید : «آنچه از عزائم وآیات قرآنی وجز آن نوشته ، جهت حصول مقصد ودفع بلا با خود دارند». (٣)
٣. نام علامت : نقطه بند ، نقطه ویرگول ، جدایی نما ، درنگ نقطه
شکل علامت : ؛
نام بیگانه : Semicolon
وظیفه اصلی : درنگ متوسّط
موارد کاربرد :
یک. جدا کردن بخش های مستقلّ یک جمله طولانی :
بدین سان ، مردان ، امید شب های سرخ فام را در سر می پروراندند؛ شب هایی سرشار از لذّت. (٤)
مدینه آرام خفته ، در انتظار سپیده دم بود تا روزی دیگر با آواز خروس آغاز گردد؛ روزی برای کاشتن ، ساختن ، وسنگ ها را شکافتن وچشمه برآوردن. (٥)
هنر مطلقاً می تواند به کمک یک فکر وعقیده ویا به جنگ یک فکر وعقیده بیاید؛ یعنی یک
__________________
١ ـ فرهنگ وزبان / ٣٦.
٢ ـ زندگانی علی بن الحسین (علیه السلام) / ٤٩.
٣ ـ حافظ نامه
٤ ـ بخش اول / ٤١٨. ١٥٨. بهشت ارغوان / ١١٧.
٥ ـ همان / ١٠٧.
