ولى در استنباط (١) احكام شرعيه نظر به ادله اى كه قائم شده علاوه به خبر متواتر وقطعى به خبر واحد نيز كه نوعا مورد وثوق باشد عمل مى شود.
پس خبر متواتر وقطعى پيش شيعه مطلقا حجت ولازم الاتباع است وخبر غير قطعى ( خبر واحد ) به شرط اين كه مورد وثوق نوعى باشد تنها در احكام شرعيه حجت مى باشد.
تعليم وتعلم عمومى در اسلام
تحصيل علم يكى از وظايف دينى اسلام است ، پيغمبر اكرم صلىاللهعليهوآله مى فرمايد : (٢) « طلب علم براى هر مسلمانى فريضه ( وظيفه واجب ) مى باشد » . وطبق اخبارى كه با شواهد قطعيه تأييد شده است مراد از اين علم دانستن اصول سه گانه اسلامى توحيد ، نبوت ومعاد با لوازم قريب آنهاست ودانستن تفصيل احكام وقوانين اسلامى است براى هر فرد به اندازه ابتلاء واحتياج وى.
البته روشن است كه تحصيل علم به اصول دين ، اگرچه با دليل اجمالى باشد براى همه ميسر ودر خور توانايى است ولى تحصيل علم به تفصيل احكام وقوانين دينى از راه استفاده واستنباط فنى از مدارك اصلى كتاب وسنت ( فقه استدلالى ) كار همه كس نيست وتنها در خور توانايى برخى از افراد مى باشد ودر اسلام حكم طاقت فرسا ( حرجى ) تشريع نشده است.
از اين روى تحصيل علم به احكام وقوانين دينى از راه دليل به طور واجب كفايى به بعضى از افراد كه توانايى وصلاحيت آن را دارند اختصاص يافته ووظيفه بقيه افراد طبق قاعده عمومى وجوب رجوع جاهل به عالم ( قاعده رجوع به خبره ) آن است كه
__________________
(١) بحث حجيت خبر واحد از علم اصول
(٢) بحارالانوار ، ج ١ ، ص ٥٥
