جهان كه گواهى است راست گوى بپرسيد وبشنويد وبالاخره تصديق وايمان را از نتيجه دليل به دست آوريد نه اين كه اول ايمان بياوريد وبعد به قيد مطابقت آن دليل اقامه كنيد پس تفكر فلسفى نيز راهى است كه رسائى آن را قرآن كريم تصديق مى نمايد ، واز سوى ديگر مى بينيم قرآن كريم با بيانى جالب روشن مى سازد كه همه معارف حقيقيه از توحيد وخداشناسى واقعى سرچشمه مى گيرد واستنتاج مى شود وكمال خداشناسى از آن كسانى است كه خداوند آنان را از هر جاى جمع آورى كرده وبراى خود اختصاص داده است. آنان هستند كه خود را از همه كنار كشيده وهمه چيز را فراموش كرده اند ودر اثر اخلاص وبندگى همه قواى خود را متوجه عالم بالا ساخته ديده به نور پروردگار پاك روشن ساخته اند وبا چشم واقع بين حقايق اشياء وملكوت آسمان وزمين را ديده اند ، زيرا در اثر اخلاص وبندگى به يقين رسيده اند ودر اثر يقين ملكوت آسمان وزمين وزندگى جاودانى جهان ابديت بر ايشان مكشوف شده است.

با توجه در آيات كريمه ذيل اين مدعى كاملاً روشن مى شود :

﴿ وَما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَسُولٍ إِلَّا نُوحِي إِلَيْهِ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدُونِ ﴾(١)

ومى فرمايد : ﴿ سُبْحانَ اللهِ عَمَّا يَصِفُونَ* إِلَّا عِبادَ اللهِ الْمُخْلَصِينَ ﴾(٢) ومى فرمايد : ﴿ قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحى إِلَيَّ أَنَّما إِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ كانَ يَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَلا يُشْرِكْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً ﴾(٣)

ومى فرمايد : ﴿ وَاعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ ﴾(٤) ومى فرمايد : ﴿ « وَكَذلِكَ نُرِي إِبْراهِيمَ ﴾

__________________

(١) انبياء ، آيه ٢٥. از آيه فهميده مى شود كه پرستش در دين خدا فرع توحيد وبر اساس آن تنظيم وبنا شده است

(٢) صافات ، آيه ١٥٩. توصيف فرع درك است واز آيه فهميده مى شود كه كسى جز مخلصين وپاك شدگان خدا رابه نحوى كه بايد شناخته شود نمى شناسد وخدا از توصيف ديگران منزه است

(٣) كهف ، آيه ١١٠. از آيه فهميده مى شود كه براى لقاى حق جز توحيد وعمل صالح راهى نيست

(٤) حجر ، آيه ٩٩. از آيه فهميده مى شود كه پرستش واقعى خدا منتج يقين است