خليفه سوم نهضت وجنگ خونين جمل را برپا كردند. (١)

با اين كه همين طلحه وزبير هنگام محاصره وقتل خليفه سوم در مدينه بودند از وى دفاع نكردند (٢) وپس از كشته شدن وى اولين كسى بودند كه از طرف خود ومهاجرين به على بيعت كردند (٣) . هم چنين ام المؤمنين عايشه خود از كسانى بود كه مردم را به قتل خليفه سوم تحريص مى كرد (٤) وبراى اولين بار كه قتل خليفه سوم را شنيد به وى دشنام داد واظهار مسرت نمود. اساساً مسببين اصلى قتل خليفه صحابه بودند كه از مدينه به اطراف نامه ها نوشته مردم را بر خليفه مى شورانيدند.

سبب جنگ دوم كه « جنگ صفين » ناميده مى شود ويك سال ونيم طول كشيد طمعى بود كه معاويه در خلافت داشت وبه عنوان خون خواهى خليفه سوم اين جنگ را برپا كرد وبيشتر از صدهزار خون ناحق ريخت. البته معاويه در اين جنگ حمله مى كرد نه دفاع ، زيرا خون خواهى هرگز به شكل دفاع صورت نمى گيرد.

عنوان اين جنگ خون خواهى خليفه سوم بود با اين كه خود خليفه سوم در آخرين روزهاى زندگى خود براى دفع آشوب از معاويه استمداد نمود وى با لشگرى از شام به سوى مدينه حركت نموده آن قدر عمداً در راه توقف كرد تا خليفه را كشتند آن گاه به شام برگشته به خون خواهى خليفه قيام كرد. (٥)

هم چنين پس از آن كه على عليه‌السلام شهيد شد ومعاويه خلافت را قبضه كرد ديگر خون

__________________

(١) تاريخ يعقوبى ، ج ٢ ؛ تاريخ ابى الفداء ، ج ١ ، ص ١٧٢ ومروج الذهب ، ج ٢ ، ص ٣٦٦

(٢) تاريخ يعقوبى ، ج ٢ ، ص ١٥٢

(٣) همان ، ص ١٥٤ ؛ تاريخ ابوالفداء ، ج ١ ، ص ١٧١

(٤) تاريخ يعقوبى ، ج ٢ ، ص ١٥٢

(٥) هنگامى كه عثمان در محاصره شورشيان بود به وسيله نامه از معاويه استمداد كرد ، معاويه دوازده هزار لشكر مجهز تهيه كرده به سوى مدينه حركت نمود ولى دستور داد در حدود شام توقف نمايند وخودش نزد عثمان آمده آمادگى لشكر را گزارش داد عثمان گفت : تو عمدا لشگر را در آن جا متوقف كردى تا من كشته شوم سپس خون خواهى مرا بهانه كرده قيام كنى. « تاريخ يعقوبى ، ج ٢ ، ص ١٥٢ ؛ مروج الذهب ، ج ٣ ، ص ٢٥ وتاريخ طبرى ، ص ٤٠٢ »

۲۱۲۱