اخبار فراوانی وجود دارد که می رساند نام پدر آن حضرت «حسن» عليه‌السلام است. سرچشمه این اختلاف آن است که در بعضی از روایات اهل سنّت پیرامون ویژگی های آن حضرت ، این جمله از پیامبر اسلام نقل شده است : «...یواطئ اسمه اسمی واسم أبیه اسم أبی ...». (۱) یعنی ، اسم او (مهدی) اسم من ، واسم پدرش ، اسم پدر من است.

قرائنی در دست است که نشان می دهد جمله اخیر یعنی «اسم پدرش اسم پدر من است» عمداً یا اشتباهاً از طرف راوی به کلام پیامبر افزوده شده است ودر گفتار آن حضرت فقط جمله : «اسم او اسم من است» وجود داشته است.

حافظ کنجی شافعی در این باره می گوید :

«تِرْمِذی» (۲) این حدیث را نقل کرده ، ولی جمله اخیر در آن نیست. (۳) نیز «احمد بن حنبل» ، که دارای قدرت ضبط ودقت بوده ، این حدیث را در چند جا از «مسند» خود نقل کرده ، ولی جمله اخیر در آن ها نیست. (۴)

«کنجی» اضافه می کند : در اکثر روایاتی که حافظان حدیث ومحدثان مورد وثوق اهل سنت در این باره نقل کرده اند ، جمله اخیر نیست. فقط در حدیثی که شخصی به نام «زائده» از «عاصم» نقل کرده ، این جمله به چشم می خورد. وچون «زائده» چیزهایی از خود به حدیث اضافه می کرده است ، نقل او اعتباری ندارد.

گواه این معنا ، آن است که راوی این حدیث ، شخصی به نام «عاصم» است وحافظ ابونعیم در کتاب «مناقب المهدی» ، سی ویک نفر از راویان این حدیث را نام برده که همگی آن را از «عاصم» شنیده اند ودر هیچ کدام جمله اخیر نیست وفقط در نقل «زائده» این جمله به چشم می خورد که طبعاً در مقابل آن همه

__________________

۱ ـ سنن ابی داود ، ج ۴ ، ص ۱۰۶ ، کتاب الفتن والملاحم ، کتاب المهدی ، حدیث ۴۲۸۲ ؛ سیوطی ، تاریخ الخلفاء ، ص ۲۷۲.

۲ ـ محمد بن عیسی بن سوره تِرْمِذی متوفای ۲۷۹ ه ، مؤلف یکی از شش کتاب مشهور ومعتبر نزد اهل سنت است.

۳ ـ متن حدیث چنین است : قال رسول الله صلى‌الله‌عليه‌وآله : لاتذهب الدنیا حتی یملک العرب رجل من أهل بیتی یواطئ اسمه اسمی (سنن ترمذی ، ج ۴ ، ص ۵۰۵ ، باب ۵۲ (ماجاء فی المهدی) ، ح ۲۲۳۰ و ۲۲۳۱).

۴ ـ ر.ک : مسند احمد حنبل ، ج ۱ ، ص ۴۴۸.

۷۵۸۱