یکی دیگر از نمایندگان امام «احمد بن اسحاق بن عبدالله قمی اشعری» ، از یاران خاص امام واز شخصیت های بزرگ شیعی در قم بود.

بعضی از دانشمندان علم رجال ، از او به عنوان رابط بین قمی ها وامام واز جمله اصحاب خاص آن حضرت یاد کرده اند ، (۱) اما دانشمندان دیگر ، او را وکیل ونماینده امام دانسته اند. (۲) از روایتی در «بحار الأنوار» استفاده می شود که او نماینده امام در موقوفات قم بوده است. (۳)

«محمد بن جریر طبری» می نویسد : احمد بن اسحاق قمی اشعری ، استاد شیخ صدوق ، نماینده امام ابومحمد عسکری بود. وقتی که آن حضرت درگذشت ، وکالت حضرت صاحب الزمان را به عهده گرفت. از طرف حضرت نامه هایی خطاب به او صادر می شد ، واو وجوه وحقوق مالی قم واطراف آن را گردآوری نموده به امام می رساند. (۴) احمد بن اسحاق صد وشصت کیسه طلا ونقره را که از شیعیان قم گرفته بود ، به امام تسلیم کرد (۴) واین ، حجم چشم گیر وجوه جمع آوری شده را نشان می دهد.

«ابراهیم بن مهزیار» اهوازی ، یکی دیگر از وکلای امام بود. اموالی از بیت المال نزد او جمع آوری شده بود وموفق نشده بود به حضرت عسکری تحویل دهد. پس از شهادت امام ، هنگامی که ابراهیم بیمار شد ، به فرزندش محمد وصیت کرد که آن اموال را به محضر حضرت صاحب الزمان برساند. او نیز این مأموریت را انجام داد وبه جای پدرش به نمایندگی امام دوازدهم منصوب گردید. (۵)

در رأس سلسله مراتب وکلای امام ، «محمد بن عثمان عَمْری» قرار داشت که

__________________

۱ ـ نجاشی ، فهرست اسماء مصنفی الشیعه ، ص ۶۶ ؛ شیخ طوسی ، الفهرست ، ص ۲۳.

۲ ـ طبسی ، حیاه الإمام العسکری ، ص ۳۳۳.

۳ ـ ج ۵۰ ، ص ۳۲۳. ۴. دلائل الإمامه ، ص ۲۷۲.

۴ ـ طبرسی ، الإحتجاج ، ص ۲۵۷.

۵ ـ شیخ مفید ، الإرشاد ، ص ۳۵۱ ؛ طبرسی ، إعلام الوری بأعلام الهُدی ، ص ۴۴۵ ؛ تستری ، شیخ محمد تقی ، قاموس الرجال ، ج ۱ ، ص ۳۱۶ ؛ کلینی ، اصول کافی ، ج ۱ ، ص ۵۱۸.

۷۵۸۱